Karmienie piersią a rozwój mowy dziecka

Często słyszymy o znaczących korzyściach zdrowotnych, jakie niesie dla dziecka karmienie naturalne. Zwolennicy przystawiania dziecka do piersi zazwyczaj nawiązują do wartości pokarmu matki, który jest najbardziej zbilansowanym i najlepiej przyswajalnym dla malucha produktem. Równie często mówi się o wyjątkowej więzi emocjonalnej, jaka wytwarza się podczas karmienia piersią między matką a dzieckiem.

Rzadziej jednak słyszymy o istotnym wpływie naturalnego karmienia na przyszły rozwój mowy dziecka. Czy rzeczywiście przystawianie niemowlęcia do piersi jest podstawą wyrazistej wymowy?
Ssanie – najlepszy trening narządów artykulacyjnych! Noworodek przychodzi na świat z silnym odruchem ssania, dzięki któremu potrafi znaleźć pierś mamy, odpowiednio ją uchwycić a następnie prawidłowo ssać brodawkę. I choć rodzicom może wydawać się, że naturalne karmienie nie jest niczym trudnym, to ssący maluch wykonuje ogromną pracę, która od początku przygotowuje jego narządy artykulacyjne do prawidłowego wymowy. Praca mięśni biorących udział w procesie ssania, dostarcza niezliczonych bodźców czynnościowych i kształtotwórczych. Intensywnie ćwiczą mięśnie warg, języka, żuchwy i podniebienia miękkiego, przygotowując dziecko do dalszego etapu: funkcji żucia pokarmów stałych.

Karmienie butelką wpływa na zaburzenie czynności fizjologicznych narządu żucia. Żuchwa ulega cofnięciu (podczas ssania jest pociągana ku tyłowi, inaczej niż przy karmieniu piersią), dochodzi do tyłozgryzu, zwężenia szczęki i w konsekwencji do wychylenia lub wysunięcia górnych siekaczy. Ponadto zaobserwować można obniżone napięcie mięśni okrężnych ust (wargi hipotoniczne). U dzieci karmionych butelką częściej obserwujemy nawykowe oddychanie przez usta.
Połykanie typu niemowlęcego i poniemowlęcego Dla późniejszej poprawnej wymowy, istotna jest także umiejętność prawidłowego połykania. W naturalnym rozwoju dziecka dochodzi do zmiany sposobu połykania: od połykania niemowlęcego (przy rozwartych szczękach z językiem między dziąsłami) do połykania „typu dorosłego” (z językiem uniesionym do wałka dziąsłowego). U dzieci karmionych piersią rzadziej dochodzi do zaburzonego, przetrwałego infantylnego połykania. Częściej występuje ono u dzieci karmionych butelką, w wyniku stosowania nieodpowiedniego rodzaju smoczka. Nieprawidłowość ta może doprowadzić do wad zgryzu a w ich następstwie do wad wymowy.

Nawet najlepsza butelka z tzw. anatomicznym, dynamicznym czy ortodontycznym smoczkiem, nie zastąpi piersi mamy i nigdy nie będzie stymulowała do tak intensywnej pracy mięśni jak podczas karmienia naturalnego.
Zwróć uwagę na pozycję podczas karmienia! Podczas karmienia należy zwrócić uwagę na ułożenie dziecka, które powinno znajdować się w pozycji prawie pionowej. Nieprawidłowe (niestety często stosowane), poziome ułożenie dziecka przyczynia się do słabego wzrostu doprzedniego żuchwy i w konsekwencji do jej dotylnego ustawienia.


Literatura:
Rocławski B.,(red.), Opieka logopedyczna od poczęcia, Gdańsk1993