Cięcie cesarskie- kiedy jest konieczne?

W ostatnich latach można zauważyć zdecydowany wzrost porodów ukończonych poprzez cięcie cesarskie. Na czym polega operacyjny sposób ukończenia ciąży, jakie są wskazania i przeciwwskazania przedstawiamy poniżej...

Niestety nie każda ciąża może zakończyć się porodem siłami natury. Zdarzają się coraz częściej sytuacje gdzie konieczne jest wykonanie cięcia cesarskiego. Decydujące znaczenie przy wyborze metody ukończenia porodu ma sytuacja położnicza oraz doświadczenie lekarza dyżurującego.

Co to jest dokładnie cięcie cesarskie?
Jest to zabieg chirurgiczny polegający na rozcięciu powłok brzusznych i macicy (coraz częściej wykonywane cięcie  poziomo na granicy trzonu i szyjki macicy) i wyjęciu dziecka.. Gdy zabieg jest planowany, wykonywany jest w znieczuleniu zewnątrzoponowym lub podpajęczynówkowym Jeśli zabieg wykonuje się w trybie ostrym (nie planowo), najczęściej pacjentka znieczulona jest ogólnie,
Nazwa ta wywodzi się przypuszczalnie od słowa caesar lub caeson, co można by przetłumaczyć w języku polskim jako "wyprutek" (łac.. cedere = ciąć, pruć). Niektóre źródła podają jakoby w ten sposób miał przyjść na świat Juliusz Cezar  ok. 102 p.n.e. Przeczy temu fakt, że matka Cezara zmarła w 54 p.n.e. czyli 10 lat przed śmiercią syna..

Kiedy wykonywane jest cięcie cesarskie?
Do podjęcia decyzji o sposobie ukończenia porodu konieczna jest szczegółowa analiza aktualnej sytuacji położniczej. Według położników cięcie cesarskie, jako operacja położnicza ma na celu ukończenie ciąży lub porodu, gdy dalsze oczekiwanie na ich naturalne zakończenie przedstawia znaczne niebezpieczeństwo dla matki i dziecka. Do ukończenia porodu drogą cięcia cesarskiego obowiązują ścisłe wskazania medyczne.

Wskazania medyczne do wykonania cięcia cesarskiego ze strony matki między innymi:

• przeszkody w kanale rodnym, guzy w obrębie miednicy małej
• niewspółmierność porodowa (w tym waga płodu powyżej 4500g)
• wady macicy
• zagrażające pęknięcie macicy
• łożysko przodujące
• stan po cięciu cesarskim
• przedwczesne odklejenie łożyska z krwawieniem
• bark postępu porodu
• nieprawidłowe położenie i ułożenie płody (miednicowe lub poprzeczne)
• stan przedrzucawkowy, ciężkie nadciśnienie tętnicze
• Inne wskazania poza położnicze- neurologiczne, okulistyczne, ortopedyczne, kardiologiczne, hematologiczne.
  

Wskazania medyczne ze do cięcia cesarskiego ze strony płodu:

• stany zagrażające życiu płodu (niedotlenienie)
• nieprawidłowe położenie płodu
• wady wrodzone płodu
• wypadnięcie pępowiny
• płód o bardzo niskiej  (<1500g) lub niskiej (<2000g) masie ciała
  

Po wykonanym cięciu cesarskim zalecane jest szybkie uruchomienie pacjentki ze względu na możliwość wystąpienia powikłania zakrzepowego. Po znieczuleniu zewnątrzoponowym kobieta może wstać, po około 3-4 godzinach (gdy znieczulenie przestanie działać i powróci czucie w nogach).

Powikłania po cięciu cesarskim
Najczęstszym powikłaniem jest zapalenie błony śluzowej i występuje częściej u pacjentek z porodem przedłużającym się, u kobiet, u których dużo wcześniej przed cięciem odeszły wody płodowe. Proces zapalny może przejść na mięsień macicy. Leczenie polega na podawaniu antybiotyków.
Może dojść również do uszkodzenia pęcherza moczowego, moczowodów, krwawień lub innych powikłań związanych z zastosowanym znieczuleniem.

Cięcie cesarskie na życzenie
Cięcie cesarskie na życzenie stanowi nowy problem powstały w przeciągu ostatnich lat i jest niedopuszczalny w przypadku braku wskazań medycznych. Głównym powodem decyzji o cięciu cesarskim na życzenie jest lęk  porodem, bólem pacjentki, który może zostać zredukowany, poprzez odpowiednią psychoterapię ciężarnej oraz akcję edukacyjną społeczeństwa. Decyzja o chirurgicznym wkroczeniu w jamę brzuszną powinna należeć wyłącznie do lekarza ginekologa-położnika, który opierając się na wiedzy, doświadczeniu klinicznym oraz dogłębnej analizie indywidualnego przypadku  wybiera rozwiązanie najbardziej korzystne dla zdrowia i życia pacjentki oraz jej dziecka.
Stanowisko polskich położników i prawników jest jednoznaczne. Jeśli nie ma wskazań uzasadnionych czynnikami medycznymi, lekarz ma obowiązek pouczyć pacjentkę o możliwościach przeprowadzenia porodu siłami i drogami natury. W świetle art. 160 § 2 Kodeksu Karnego dopuszczenie do poważnego zabiegu operacyjnego, zbędnego w świetle wiedzy medycznej i doświadczenia lekarskiego, które naraża kobietę na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, posiada  znamiona przestępstwa. Wyrażenie przez lekarza zgody na przeprowadzenie operacyjnego zabiegu cesarskiego cięcia na wyłączne życzenie rodzącej przy braku wskazań mających uzasadnienie w stanie zdrowia rodzącej bądź płodu, stanowi zawiniony błąd w sztuce lekarskiej i może skutkować dla lekarza naruszeniem zasad wykonywania zawodu, a nawet odpowiedzialnością karną i cywilną.