Trening Uwagi Słuchowej metodą Tomatisa

Głos zawiera jedynie te częstotliwości, które słyszy ucho (A.Tomatis), dlatego można słyszeć, ale nie koniecznie słuchać – wtedy proces komunikacji jest zaburzony. Czy można poprawić koncentrację słuchową? Kto powinien skorzystać z treningu uwagi słuchowej?

Badania prof. Alfreda Tomatisa dały podstawy medyczne i kliniczne do stosowania muzykoterapii. Podstawą obecnie funkcjonujących treningów słuchowych na świecie jest metoda Tomatisa, która pozwala na zlokalizowanie i wyrównanie zaburzonych częstotliwości u konkretnego pacjenta. Musi być spełniony warunek terapii indywidualnej, filtrowania, balansu i bramkowania. Niezbędny jest odpowiedni sprzęt, praca z mikrofonem, nagranie głosu mamy.

Metoda dotyczy: pomocy dziecku z problemami społecznymi, emocjonalnymi, komunikacyjnymi. Trening jest bardzo istotny w momencie, gdy występują:

• zaburzenia mowy,
• brak słuchania ze zrozumieniem lub czytania ze zrozumieniem,
• problemy  z koncentracją, uczeniem się
• niechęć współpracy z nauczycielem, z rodzicem.

Istotną kwestią są również problemy społeczne (wejście w życie grupy – przedszkole, szkoła). Trening metodą Tomatisa daje duże możliwości terapeutyczne w grupie dzieci z dysleksją, ADHD, jąkaniem, zespołem Aspergera, autyzmem, zespołem Downa. Stanowi ogromne wsparcie w pracy pozostałych terapeutów – logopedy, psychologa.

Rozwój możliwości intelektualnych dzieci jest możliwy poprzez poprawę uwagi słuchowej. Indywidualnie układa się program w taki sposób, aby wzmocnić odbiór tych pasm częstotliwości, które odpowiadają za rozwój komunikacji i „słuchania ze zrozumieniem”. Trening ma wpływ na: zwiększenie zasobu słownictwa, płynność wypowiedzi, elokwencję, sprawność komunikacyjną oraz szybkie przyswajanie języków obcych (również przy wielojęzykowości ma znaczny wpływ na akcent, poprawną wymowę, spontaniczne rozumienie).
Na czym polega metoda Tomatisa? Ucho ludzkie odgrywa niezwykle ważną rolę w procesie uczenia się. Ze względu na współzależności pomiędzy językiem, pamięcią, koncentracją i rozumieniem, ma wpływ na przyswojenie sobie umiejętności pisania i czytania.

Odpowiada też za postawę ciała, koordynację ruchów oraz bardzo często za stany emocjonalne. Pełni również funkcję doładowania kory mózgowej, gdyż ok. 60% energii dostarczanej do mózgu stanowią dźwięki.

W latach 50. XX wieku francuski otolaryngolog i neurolog prof. Alfred Tomatis wykazał, że ucho ludzkie to nie tylko narząd słuchu. „Energetyzuje” też korę mózgową. Wyniki badań dowiodły, że dźwięki o wysokiej częstotliwości poprawiają aktywność umysłu, zaś te o niskiej - odwrotnie, często przynoszą zmęczenie.

Zdaniem Tomatisa, mózg silniej „energetyzują” dźwięki wysokie, np. chorały gregoriańskie lub utwory Mozarta.
Trening uwagi słuchowej ma na celu wyćwiczenie zdolności słuchania w sposób efektywny i zorganizowany. Ćwiczenia stymulują centralny układ nerwowy, dostarczając mózgowi za pośrednictwem ucha energii niezbędnej do wydajnego funkcjonowania. 

Trening ucha wspomaga asymilację i integrację języków obcych, zwiększając  w sposób znaczący (w badaniach: od 30% wzwyż) efektywność nauki tych języków, doskonali umiejętności komunikatywne.

Trening uwagi słuchowej metodą Tomatisa daje też korzyści psychologiczne: wzrost pewności siebie, energii, motywacji, jasności umysłu i ogólnego samopoczucia.

Ucho, ze względu na swoją budowę, zawiaduje ciałem, kontrolując je przez zmysł równowagi. Po treningu ucha zauważa się poprawę koordynacji ruchowej, orientacji przestrzennej i lepszą kontrolę napięcia mięśniowego czego skutkiem jest lepsza sprawność fizyczna.

Poza poprawą koncentracji uwagi słuchowej, badania potwierdziły pozytywne skutki treningu na innych polach: wzrost współczynnika IQ, poprawa umiejętności czytania, percepcji wizualnej, ogólnych zdolności intelektualnych, komunikatywnych, umiejętności werbalizowania swych myśli  i uczuć oraz lepsze przystosowanie społeczne.

Metoda Tomatisa wpływa również korzystnie na emisję głosu.

Znany od lat korzystny wpływ muzyki (stosowanej w treningu Tomatisa z odpowiednią filtracją, balansem i bramkowaniem – indywidualizacja programu) na samopoczucie - pod koniec XX wieku nazwano "efektem Mozarta". Nie wszystkich badaczy przekonują wyjaśnienia, że ta muzyka jest bodźcem zwiększającym przepływ impulsów nerwowych, wszyscy jednak zgodnie przyznają: "Mozart działa!". Sprzyja kreatywności, harmonizuje pracę serca, poprawia pamięć, usuwa stres.To pomoc w problemach z  nadwrażliwością, nadpobudliwością, w zaburzeniach mowy, rozumienia, koncentracją, nauką, dysleksją i jąkaniem.

Metoda jest w pełni oparta na badaniach klinicznych i rekomendowana przez lekarzy, stosowana na całym świecie. Z treningów uwagi słuchowej Tomatisa korzystali między innymi Gerard Depardieu, Romy Schneider i Maria Callas.