Medycyna ogólna

Czym jest sigmoidoskopia?

Publikacja: 11 wrzesień 2018 Ostatnia aktualizacja: 18 wrzesień 2018

Czym jest sigmoidoskopia?

 Sigmoidoskopia jest badaniem endoskopowym jelita grubego, obejmującym ostatnie 60-80cm przewodu pokarmowego.  Ocenie podlega odbytnica, esica oraz część okrężnicy zstępującej. Dzięki sigmoidoskopii można zdiagnozować  owrzodzenia, zmiany polipowate, zmiany nowotworowe, deformacje, zmiany naczyniowe oraz miejsca czynnego czy niedawno przebytego krwawienia. W trakcie badania można także pobrać wycinki do badania histopatologicznego potrzebne do dalszej diagnostyki i wyboru sposobu leczenia. Gdy ma miejsce czynne krwawienie, można w trakcie badania zatamować krwotok poprzez koagulację naczyń krwionośnych jelita.

Przygotowanie do badania

Badanie wykonuje się na czczo, więc dzień przed badaniem pacjent ma zakaz spożywania stałych pokarmów. Wieczorem, przed badaniem oraz rano w dniu badania należy wykonać fosforanową wlewkę doodbytniczą w celu oczyszczenia jelita. Lekarz może zalecić stosowanie odpowiedniej oczyszczającej diety bezresztkowej  lub półpłynnej na kilka dni przed badaniem lub też stosowanie leków przeczyszczających. Odpowiednie oczyszczenie jelita jest konieczne, w przeciwnym razie może się okazać, że wykonanie badania jest niemożliwe.

Przebieg badania

Badanie wykonywana jest w gabinecie endoskopowym przez doświadczonego lekarza,  któremu asystuje personel pomocniczy, najczęściej jest to pielęgniarka zabiegowa.  W przeciwieństwie do kolonoskopii, sedacja, czyli zastosowanie leków uspokajających dożylnie nie jest konieczna, a badanie zazwyczaj nie wywołuje dyskomfortu ani bólu. W razie  pojawienia się lęku lub  innych dolegliwości odpowiednie środki mogą być podane w celu poprawy komfortu badania.
Sigmoidoskopia to badanie  wykonywane w znieczuleniu miejscowym, ka końcówkę aparatu nakładany jest lubrykant zawierający środek przeciwbólowy. Pacjent w trakcie leży na lewym boku z kolanami podciągniętymi do klatki piersiowej. Lekarz wprowadza przez odbyt do przewodu pokarmowego giętki aparat składający się z przewodu zakończonego kamerą, a obraz ścian jelita można oglądać na monitorze. Całe badanie trwa najczęściej kilkanaście minut i zależy od anatomii pacjenta oraz dodatkowych procedur jakie w razie konieczności wykonywane są podczas badania.

I co dalej?

Bezpośrednio po badaniu lekarz informuje pacjenta o jego wyniku. Najczęściej wynik badania wraz z opisem jego przebiegu pacjent otrzymuje w formie pisemnego  protokołu.  W przypadku endoskopowego pobrania wycinków ich opis histopatologiczny będzie dostępny po kilku- kilkunastu dniach od sigmoidoskopii. Ponieważ do zabiegu nie stosuje się leków, które mogłyby wpływać na sprawność psychomotoryczną pacjenta, po krótkiej obserwacji pacjent może powrócić do swoich codziennych czynności. Po badaniu może pojawić się niewielkie krwawienie, które zwykle dość szybko ustępuje i nie wymaga interwencji personelu medycznego.

Wskazania do badania:

  • przedłużająca się biegunka o niejasnej przyczynie
  • krew w stolcu
  • zmiana rytmu wypróżnień u osoby z dotychczasowym prawidłowym rytmem
  • stolce ołówkowate
  • uczucie niepełnego wypróżnienia
  • mimowolne oddawanie stolca
  • ból w trakcie defekacji
  • nieprawidłowości we wlewie doodbytniczym
  • nawrót wrzodziejącego zapalenia jelita grubego

Przeciwwskazania do badania:

  • ostre stany zapalne jelita grubego
  • ostre rozdęcie okrężnicy
  • zapalenie otrzewnej
  • niestabilna choroba wieńcowa
  • niewydolność oddechowa
  • niewydolność krążenia
  • ciąża w II i III trymestrze
  • zaburzenia krzepnięcia krwi

Działania niepożądane

Jak każda procedura medyczna tak i sigmoidoskopia może spowodować u pacjenta powikłania. Należą do nich krwawienie oraz perforacja jelita. Większe i dłużej trwające krwawienia zdarzają się bardzo rzadko - w takim przypadku bywa konieczne powtórzenie endoskopii i zatrzymanie krwawienia, jednak w wyjątkowych sytuacjach może okazać się konieczne leczenie operacyjne. Natomiast pilnego leczenia operacyjnego wymaga, zdarzająca się rzadziej 1 na 1000 badań -  perforacja jelita grubego.
Źródło:
Interna Szczeklika p. red. Piotra Gajewskiego, wyd. Medycyna Praktyczna, 2013
Witold Bartnik. Gastroenterologia - postępy 2009. Medycyna Praktyczna

Ostatnie publikacje