Bezpieczna diagnostyka pacjentów z implantami.
W dzisiejszej medycynie kluczową rolę odgrywa diagnostyka obrazowa. Jest ona kluczowym elementem umożliwiającym postawienie choremu poprawnej diagnozy. Ważne jest również odpowiednie przygotowanie pacjenta. Jedną z istotnych kwestii poruszanych podczas wykonywania badań diagnostycznych jest obecność implantów w ciele pacjenta.
Badania obrazowe wykonywane w celu diagnostyki wielu schorzeń wykorzystują różne zjawiska fizyczne, zaczynając od promieniowania jonizującego, a kończąc na zjawisku rezonansu magnetycznego. Różne właściwości badań mają wpływ na warunki w jakich powinny zostać przeprowadzane. Ważne jest również odpowiednie przygotowanie pacjenta. Jedną z istotnych kwestii poruszanych podczas wykonywania badań diagnostycznych jest obecność implantów w ciele pacjenta. Implanty możemy podzielić na te wykonane z metalu ( pręty śródszpikowe, śruby, gwoździe) oraz te wykorzystujące inne tworzywa sztuczne (implanty stomatologiczne, piersiowe) co umożliwia odpowiedni wybór badania.
W celu skutecznej oceny położenia implantu metalowego w ciele osoby badanej wykorzystywane jest promieniowanie rentgenowskie w postaci dwuwymiarowego zdjęcia RTG. Obecność implantu nie wpływa negatywnie na stan chorego, ani na jakość obrazu. Potocznie zwane prześwietlenie umożliwia obserwację złamania oraz pozwala na oszacowanie poziomu zrostu tkanki kostnej.
W badaniu tomografii komputerowej, która również wykorzystuje promieniowanie jonizujące posiadanie implantów nie jest wskazane. TK wykorzystuje znacznie większe dawki promieniowania co skutkuje powstaniem zakłóceń spowodowanych obecnością implantu. Elementy metalowe w polu badanym, mogą spowodować artefakty obrazu na tyle silne, że nie obraz nie będzie nadawał się do celów diagnostycznych.
Przeciwskazania do wykonania badania rezonansu magnetycznego pacjenta posiadającego w swoim ciele implanty wynikają ze specyficzności zjawiska fizycznego, wykorzystywanego w tej metodzie. Metale będące ferromagnetykami pod wpływem zjawiska rezonansu mogą zacząć się przemieszczać co spowodowałoby uszkodzenie tkanek lub poparzenie ciała pacjenta. Do ferromagnetyków należą m.in. żelazo, kobalt, nikiel i niektóre ich stopy oraz niektóre inne metale przejściowe, np. metale ziem rzadkich.
Przeciwwskazania dotyczą głównie protez ortopedycznych czy klipsów naczyniowych o charakterze ferromagnetyków, obecnie zaś istnieje tendencja do wykonywania takich elementów ze stopów niemających właściwości ferromagnetycznych. Istnieją jednak bezwzględne przeciwskazania do wykonania badania MR. Są nimi:
o elektrostymulatory serca
o naurostymulatory
o implanty ślimakowe
o podskórne pompy lekowe
o urządzenia aktywowane metaliczne
o sztuczne zastawki serca
o metalowe ciała obce w ciele pacjenta- np. opiłki w gałce ocznej
W przypadku metalicznych protez, aparatów ortodontycznych i implantów stomatologicznych należy zawsze się liczyć z obecnością generowanych przez nie artefaktów, nawet gdy ich materiały konstrukcyjne nie mają właściwości ferromagnetycznych.
Z reguły pacjent przed badaniem wypełnia specjalną ankietę zawierającą szczegółowe pytania co do obecności ciał obcych, protez, stymulatorów i innych urządzeń. Jeśli pacjent posiada zaświadczenie dotyczące tworzywa z jakiego wykonany jest implant pomocne będzie zabranie go ze sobą na badanie. Dotyczy to też wkładek domacicznych stosowanych jako forma antykoncepcji. Pacjent proszony jest zawsze o zdjęcie biżuterii oraz wyjęcie protez zębowych jeśli jest to możliwe.
Zastosowanie się do zaleceń osoby wykonującej badanie umożliwi sprawne, jakościowo dobre oraz co najważniejsze bezpieczne wykonanie niezbędnego badania.
„Radiologia Diagnostyka obrazowa rtg tk usg i mr” Wydawnictwo Lekarskie PZWL B. Pruszyński „Podręcznik radiologii” Wydawnictwo Medyczne Urban & Partner Herring William
TEL-MED POLECA
Orto-Dent
Szczecin, ul. Niemierzyńska 29
Orto-Perfekt
Szczecin, ul. Ogińskiego 12
Ortos NZOZ
Szczecin, ul. Wojska Polskiego 34/3
- czynna
- nieczynna