Dieta

Celiakia u dzieci

Publikacja: 11 sierpień 2014 Ostatnia aktualizacja: 18 sierpień 2014
Wbrew powszechnym przekonaniom celiakia nie jest alergią, lecz przewlekłą, uwarunkowana genetycznie nietolerancją pokarmową glutenu. Choroba ta powoduje zaburzenia trawienia i wchłaniania jelitowego. Może ujawnić się w każdym wieku, najczęściej diagnozowana jest u dzieci.

U dzieci chorych na celiakie gluten działa toksycznie na układ pokarmowy i prowadzi do zaniku kosmków jelita cienkiego, które zwiększają jego powierzchnię i są odpowiedzialne za wchłanianie substancji odżywczych. W efekcie wchłanianie pokarmu jest upośledzone, co prowadzi do wystąpienia różnorodnych objawów choroby.

Objawy

Celiakia może występować w wielu odmianach, u każdego chorego dziecka może mieć inny obraz kliniczny, zarówno wiek dziecka zapadającego na tą chorobę jak i objawy mogą być zupełnie inne. Ze względu na rodzaj i intensywność można wyróżnić trzy typy:

Jawna - jest stosunkowo łatwa do zdiagnozowania przez bardzo charakterystyczne objawy. Żadko zapadają na nią dzieci. Postać jawna celiakii mylona jest z zespołem jelita drażliwego lub zwykłą alergią pokarmową.

Objawy postaci jawnej:
  • ból brzucha,
  • wzdęcia,
  • znaczna utrata masy ciała,
  • anemia,
  • zaburzenia rozwoju.
Skąpoobjawowa -  stan chorobowy występuje tylko w błonie jelita, czasami jedynym objawem choroby jest afta na ustach dziecka.  Najczęściej postać ta wykrywana jest poprzez diagnozę schorzeń  bezpośrednio związanych z zaburzeniami wchłaniania jelitowego.

Najczęstsze objawy:
  • niedokrwistość,
  • anemia,
  • zmiany skórne
  • afty, opryszczki,
  • osteoporoza, złamania,
  • niedorozwój szkliwa zębowego,
  • zapalenia stawów.
Ukryta - w postaci tej w śluzówce jelita nie stwierdza się żadnych zmian, nie występują też żadne objawy kliniczne celiakii. Jedynym potwierdzeniem choroby jest wykrycie obecności w surowicy krwi dziecka swoistych przeciwciał (IgAEmA).

Diagnozowanie

W przypadku gdy podejrzewamy  u swojego dziecka celiakie pierwszym krokiem jest wizyta u lekarza pierwszego kontaktu. Należy przedstawić mu wszystkie niepokojące nas objawy,  następie lekarz kieruje do gastroenterologa. Warto na tym etapie nie wprowadzać samodzielnie diety bezglutenowej, gdyż może to uniemożliwić poprawną diagnozę. Najczęstszym badaniem potwierdzającym celiakie jest badanie serologiczne krwi podczas którego oznacza się przeciwciała: EmA, tTG i DGP, których  obecność we krwi potwierdza chorobę. W niektórych przypadkach nie jest możliwe wykrycie ich obecności we krwi, w tym przypadku do postawienia diagnozy potrzebne jest wykonanie biopsji jelita.

Leczenie

Jedyną i  najskuteczniejszą metoda leczenia jest stosowanie diety bezglutenowej. Należy wtedy wyeliminować z diety dziecka zboża - pszenice, żyto, owies, orkisz, jęczmień oraz ich przetworzone formy. Warto więc zwrócić uwagę na oznaczenia na produktach spożywczych - jeśli widnieje na nich symbol przekreślonego kłosa - nie zawierają glutenu. Jeśli po wyeliminowani produktów bezglutenowych, odczuwasz polepszenie stanu zdrowia jest to ostateczne potwierdzenie trafnej diagnozy.

Jak żyć z celiakią?
  • Dla rodziców najtrudniejsze jest znalezienie produktów bezglutenowych. Z pomocą w tej kwestii wychodzą fundacje i stowarzyszenia publikujące listy produktów bezglutenowych dostępnych na polskim rynku.
  • Producenci żywności coraz częściej umieszczają na swoich produktach znak przekreślonego kłosa jako oznaczenie produktu bezpiecznego dla chorych na celiakie.
  • Punkty gastronomiczne dostosowują swoje menu również dla osób na diecie bezglutenowej.
  • Czytaj dokładnie skład produktu, jeśli nie ma w nim zbóż zawierających gluten - Twoje dziecko śmiało może po nie sięgnąć.
Źródło:
Polskie Stowarzyszenie Osób z Celiakią i na Diecie Bezglutenowej

TEL-MED POLECA

Ostatnie publikacje

Czy wiesz że.. ?
Celiakia może ujawnić się w każdym wieku, najczęściej diagnozowana jest we wczesnym dzieciństwie i u osób między 30. a 50. rokiem życia. Częściej występuje u kobiet niż u mężczyzn. Na celiakię choruje ok. 1% populacji, w Polsce około 400 tysięcy osób.