Pielęgnacja kikuta pępowinowego- nowe wytyczne

Ciągły rozwój medycyny, badań i technologi ma duży wpływ na podejście do zasad higieny dziecka. Metody które jeszcze rok temu były uznawane za właściwe, dziś są już nieaktualne. Zapraszamy do zapoznania się z nowymi wytycznymi odnoszącymi się do pielęgnacji kikuta pępowinowego.

 

Jeśli w najbliższym czasie przyjdzie na świat długo wyczekiwane przez Was dziecko i aktualnie poszukujecie najnowszych wytycznych odnoście pielęgnacji kikuta pępowinowego, w tym artykule na pewno je odnajdziecie. Jeśli szukaliście już informacji na ten temat w internecie, warto zwrócić uwagę na datę ich wstawienia, ponieważ niektóre zalecenia zmieniają się co pewien czas. Taka sytuacja spowodowana jest postępem technologicznym, dzięki którym na przykład dzisiejsze peluszki jednorazowe mają już inną strukturę niż te sprzed kilku lat, a kosmetyki produkowane są na bazie nowych, lepszych receptur. Obecnie pielęgnacja noworodka i niemowlęcia ma opierać się jak najbardziej na naturze, dlatego przy tworzeniu preparatów dla dzieci wykorzystywane są głównie zioła lub minerały.

Pielęgnacja kikuta pępowinowego
Kikut to pozostałość odciętej pępowiny, za pośrednictwem której do rozwijającego się w brzuchu przyszłej mamy płodu dostarczane było pożywienie i tlen, a usuwane  produkty przemiany materii. Po porodzie pępowina nie jest już potrzebna, i odcinana jest 2-3 centymetrów od brzuszka dziecka. Kikut odpada zazwyczaj samoistnie po 10-21 dni od daty porodu (zależne jest to między innymi od grubości jaką miała pępowina). Niewłaściwa pielęgnacja może prowadzić do zakażeń i stanów zapalnych, które w skrajnych, zaniedbanych przypadkach mogą prowadzić do stanu zagrożenia życia dziecka.

Dawniej
Do niedawana powszechnie stosowanym środkiem w szpitalach jak i domach był antyseptyk- 70 % roztwór alkoholu etylowego, którym należało przecierać dokładnie kikut pępowiny. Nieumiejętne wykonywanie tej czynności mogło powodować podrażnienie skóry. Ponad to nie wolno było moczyć pępka przez co kąpiel noworodka stawała się bardzo stresującym rytuałem dla świeżo upieczonych rodziców.

Nowe wytyczne
Według aktualnych wytycznych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) wymienione wyżej postępowania są nieuzasadnione. Zgodnie z ustaleniami WHO alkohol etylowy paradoksalnie nie wysusza kikuta, a  może powodować podrażnienia, w szczególności w grupie wcześniaków.  Na podstawie szeroko zakrojonych badań wyciągnięto wnioski, że niektóre preparaty mogą wręcz opóźniać odpadanie kikuta pępowinowego.

Pod względem szybkości jego gojenia się zaobserwowano natomiast przewagę naturalnej, tzw. suchej pielęgnacji pępka, która  polega jedynie na oczyszczaniu go wodą z mydłem (dla niemowląt lub zwykłym szarym), a następnie na dokładnym osuszeniu.

Gojący się kikut może być potencjalną drogą zakażenia dlatego tak ważna jest jego odpowiednia pielęgnacja. Zaleca się dokładne mycie go podczas kąpieli a następnie należy zapewnić bezpośredni dostęp powietrza do ranki, aż do całkowitego wyschnięcia.

W przypadku pojawienia się trudności w gojeniu lekarz lub położna zaleci stosowanie środka odkażającego, jakim jest Octenisept. 

Wytyczne te dotyczą głównie krajów rozwiniętych Unii Europejskiej. W Polsce zostały wprowadzone na oddziały położnicze/neonatologiczne w ubiegłym roku.