Zbadaj piersi - bezpłatnie!
Publikacja: 09 sierpień 2008
Rak piersi jest najczęściej występującym nowotworem złośliwym u kobiet,
stanowi około 20% wszystkich zachorowań na nowotwory złośliwe u Polek. Obserwacja częstości zachorowań w poszczególnych grupach wiekowych
wykazała, że znaczący wzrost zachorowań występował w przedziale
wiekowym od 50 do 69 roku życia. Pamiętajmy jednak, że wcześnie wykryte zmiany są wyleczalne!
Etiologia raka sutka, pomimo znacznej liczby prac i analiz, jakie w świecie przeprowadzono, w dalszym ciągu nie jest dostatecznie jasna. Sytuację dodatkowo komplikuje fakt, że ten sam morfologicznie nowotwór może być indukowany przez kilka, a nawet kilkanaście czynników kancerogennych. Coraz częściej jednak w ryzyku zachorowania na raka piersi wskazuje się na uwarunkowania genetyczne; w Polsce około 10 % przypadków raka piersi występuje u kobiet, u których stwierdza się mutacje w obrębie genów, najczęściej w BRCA1.
Czynniki ryzyka:
W populacjach, w których nie wykonuje się badań profilaktycznych występuje wysoka umieralność z powodu inwazyjnego zaawansowanego raka piersi. Inwazyjny rak sutka wymaga kosztochłonnego leczenia. W zależności od stadium klinicznego zaawansowania jest to leczenie operacyjne (amputacja piersi), radioterapia lub leczenie systemowe (chemioterapia, hormonoterapia). Wszystkie te metody leczenia są bardzo kosztowne.
W USA oraz w krajach Unii Europejskiej uznano, że najskuteczniejszym instrumentem ograniczenia zachorowań i poprawy wyników leczenia nowotworów złośliwych są narodowe programy walki z rakiem. Programy te są finansowane ze środków budżetowych państwa, a działania w ramach tych programów oprócz populacyjnych badań przesiewowych obejmują także zakup nowoczesnego sprzętu diagnostyczno – leczniczego oraz działania edukacyjne w odniesieniu do społeczeństwa i kadry medycznej.
Dla osiągnięcia zamierzonych celów Narodowy Fundusz Zdrowia wprowadził system imiennego zapraszania pacjentek w wieku od 50 do 69 lat (przy określaniu wieku należy wziąć pod uwagę rok urodzenia), które nie miały wykonywanej mammografii w ciągu ostatnich 24 miesięcy lub otrzymały w ramach realizacji programu profilaktyki raka piersi w roku 2007 pisemne wskazanie do wykonania ponownego badania mammograficznego po upływie 12 miesięcy.
Programem nie mogą być objęte kobiety, u których już wcześniej zdiagnozowano zmiany nowotworowe o charakterze złośliwym w piersi.
W ramach profilaktyki wykonywane są badania mammograficzne: 2 x 2 zdjęcia mammograficzne wraz z opisem. W przypadku skierowania pacjentki do etapu pogłębionej diagnostyki wykonywane są również badania: USG i biopsja piersi.
W trakcie porady na etapie pogłębionej diagnostyki, lekarz w zależności od wskazań medycznych decyduje, które z dostępnych w ramach programu procedur należy wykonać w celu postawienia ostatecznego rozpoznania.
Czynniki ryzyka:
- wiek 50-69
- rak piersi wśród członków rodziny ( stopień ryzyka zależy od liczby przypadków w rodzinie i stopnia pokrewieństwa z chorą osobą)
- mutacje stwierdzone w genach BRCA 1 lub/i BRCA 2
- wczesna pierwsza miesiączka (przed 12 rokiem życia)
- późna menopauza po 55 roku życia
- urodzenie dziecka po 35 roku życia
- bezdzietność
- poprzednie leczenie z powodu raka piersi
- leczenie z powodu innych schorzeń piersi
W populacjach, w których nie wykonuje się badań profilaktycznych występuje wysoka umieralność z powodu inwazyjnego zaawansowanego raka piersi. Inwazyjny rak sutka wymaga kosztochłonnego leczenia. W zależności od stadium klinicznego zaawansowania jest to leczenie operacyjne (amputacja piersi), radioterapia lub leczenie systemowe (chemioterapia, hormonoterapia). Wszystkie te metody leczenia są bardzo kosztowne.
W USA oraz w krajach Unii Europejskiej uznano, że najskuteczniejszym instrumentem ograniczenia zachorowań i poprawy wyników leczenia nowotworów złośliwych są narodowe programy walki z rakiem. Programy te są finansowane ze środków budżetowych państwa, a działania w ramach tych programów oprócz populacyjnych badań przesiewowych obejmują także zakup nowoczesnego sprzętu diagnostyczno – leczniczego oraz działania edukacyjne w odniesieniu do społeczeństwa i kadry medycznej.
Dla osiągnięcia zamierzonych celów Narodowy Fundusz Zdrowia wprowadził system imiennego zapraszania pacjentek w wieku od 50 do 69 lat (przy określaniu wieku należy wziąć pod uwagę rok urodzenia), które nie miały wykonywanej mammografii w ciągu ostatnich 24 miesięcy lub otrzymały w ramach realizacji programu profilaktyki raka piersi w roku 2007 pisemne wskazanie do wykonania ponownego badania mammograficznego po upływie 12 miesięcy.
Programem nie mogą być objęte kobiety, u których już wcześniej zdiagnozowano zmiany nowotworowe o charakterze złośliwym w piersi.
W ramach profilaktyki wykonywane są badania mammograficzne: 2 x 2 zdjęcia mammograficzne wraz z opisem. W przypadku skierowania pacjentki do etapu pogłębionej diagnostyki wykonywane są również badania: USG i biopsja piersi.
W trakcie porady na etapie pogłębionej diagnostyki, lekarz w zależności od wskazań medycznych decyduje, które z dostępnych w ramach programu procedur należy wykonać w celu postawienia ostatecznego rozpoznania.
Źródło:
Wielkopolski Oddział NFZ
Wielkopolski Oddział NFZ