Szczepienia ochronne

Najskuteczniejszym sposobem zapobiegania chorobom zakaźnym jest czynne uodparnianie, czyli szczepienie. Reakcje uczuleniowe na nie zdarzają się bardzo rzadko. Dzięki szczepionkom zabezpieczamy się przed wieloma groźnymi schorzeniami i powikłaniami, które mogą prowadzić do trwałego kalectwa. Troszcząc się o zdrowie dziecka, rodzice powinni mieć świadomość, jakie szczepienia są konieczne, a jakie warto zrobić, i w porozumieniu z lekarzem ustalić najlepszy dla malucha kalendarz szczepień.

CO TO JEST SZCZEPIONKA? To preparat, który zawiera części albo całe bakterie bądź wirusy - żywe (osłabione) lub martwe. Dzięki szczepionce organizm „uczy się" rozpoznawać konkretne drobnoustroje i w razie ponownego z nimi kontaktu uruchamia tzw. pamięć immunologiczną.

W sprzedaży dostępne są szczepionki pojedyncze, uodporniające przeciwko jednej chorobie, oraz szczepionki skojarzone, dzięki którym, wykonując zaledwie jeden zastrzyk, możemy zaszczepić dziecko przeciwko dwóm lub więcej chorobom zakaźnym. Są one bezpieczne i dobrze chronią przed zachorowaniem, nawet w przypadku szczepionek 4-, 5- i 6-składnikowych.

Ich zalety to:

• mniejsza liczba zastrzyków, które zawsze wiążą się z bólem
• mniejsza ilość wstrzykiwanego do organizmu tiomersalu (substancja używana do produkcji szczepionek)
• rzadsze wizyty u lekarza
• szybsza realizacja kalendarza szczepień (niestety pacjent w dużej mierze sam musi ponieść ich koszty).

PODSTAWOWE ZASADYPrzed każdym szczepieniem dziecko musi zbadać lekarz.
Przeciwwskazaniami do szczepienia są:

• ostry stan chorobowy
• zaostrzenie przewlekłego schorzenia
• wrodzone i nabyte niedobory odporności (w wypadku podawania szczepionek żywych)
• stosowanie sterydów w większych dawkach
• chemioterapia
• naświetlania
• nadwrażliwość na któryś ze składników szczepionki.

Jeśli dziecko miało kontakt z osobą cierpiącą na chorobę zakaźną, poinformujmy o tym lekarza, który zdecyduje, czy przeprowadzić szczepienie.
Szczepionkę można podać:

• przy zakażeniu górnych dróg oddechowych lub biegunce przebiegających z temp. poniżej 38,5°C
• w wypadku alergii (również astmy oskrzelowej)
• dzieciom o małej masie urodzeniowej i wcześniakom
• podczas antybiotykoterapii
• osobom przyjmującym sterydy miejscowo i wziewnie lub niskie dawki sterydów podawanych ogólnie
• przy zapaleniu lub miejscowym zakażeniu skóry
• w przypadku przewlekłych chorób w okresie wyrównawczym
• przy chorobach neurologicznych o niepostępujacym charakterze (np. zespół Downa, mózgowe porażenie dziecięce)
• dzieciom z żółtaczką noworodków.

Jeśli maluch jest na coś uczulony, stale przyjmuje leki lub źle zniósł poprzednie szczepienie, zgłośmy to lekarzowi.
JAK POMÓC DZIECKU?

• Ból złagodzimy, jeżeli przed wkłuciem igły skórę posmarujemy znieczulającym żelem lub kremem.
• W miejscu wkłucia nie pojawi się obrzęk, jeśli zaraz po szczepieniu owiniemy ramię albo udo watą zanurzoną w roztworze Altacetu bądź sody oczyszczonej (1 łyżeczka na 1/2 szklanki wody) i zabandażujemy okład (zmieniajmy go co 30 min przez kilka godzin).
• Kiedy maluch ma podwyższoną temperaturę (zwykle poniżej 38,5°C przez ok. 2 dni), podajmy mu preparat paracetamolu, który działa przeciwgorączkowo i przeciwbólowo.

Dzieci po szczepieniu mogą mieć przejściowo gorszy apetyt, a nawet wymiotować.