Witamina A – charakterystyka, funkcje oraz występowanie
Publikacja: 24 październik 2020
Czym jest witamina A?
Witamina A nazywana jest także retinolem, beta-karotenem, prowitaminą A oraz akseroftolem. Należy ona do grupy witamin rozpuszczalnych w tłuszczach. Pełni wiele funkcji w organizmie.
Zapotrzebowanie na witaminę A
Zalecana ilość tej witaminy dla osób dorosłych to 1000 mcg na dobę, w przypadku dzieci jest to 400–700 mcg na dobę.
Osoby, które pracują przy komputerze, potrzebują większej ilości witaminy A.
Rola witaminy A
Witamina A odgrywa ważną rolę w procesie syntezy hormonów steroidowych, podziałów komórkowych, prawidłowego stanu nabłonków. Metabolit retinal jest składnikiem czerwieni wzrokowej. Charakterystycznym objawem niedoboru witaminy A jest ślepota zmierzchowa, zwana kurzą ślepotą (hemeralopia), wywołana niedoborem rodopsyny. Dłużej trwająca hipowitaminoza A może prowadzić do kseroftalmii (wysychanie rogówki i spojówki) i keratomolacji (zmętnienie i rozmiękczanie rogówki).Nadmierne łuszczenie się nabłonków może przyczyniać się do tworzenia kamieni w drogach moczowych i żółciowych, zatykania przewodów gruczołowych (m.in. gruczołu łzowego).Obserwuje się zaburzenia w funkcjonowaniu wszystkich nabłonków (różnicowanie, wzrost) oraz nadmierne rogowacenie naskórka.
Witamina A wpływa na rozwój embrionalny i płodność. Pobudza szpik kostny do produkcji czerwonych krwinek, przyspiesza gojenie się ran, wzmaga odporność komórkową i humoralną, działa antagonistycznie do tyroksyny.
Niedobór witaminy A
Do objawów wskazujących na niedobór witaminy A można zaliczyć:
• suchość skóry,
• zespół suchego oka,
• nadmierne rogowacenie skóry i nabłonków,
• kruche i łamliwe paznokcie, które wolno rosną,
• kruche, łamliwe i suche włosy,
• szorstka skóra,
• brak apetytu,
• zwiększona podatność na infekcje,
• zahamowanie wzrostu,
• pogorszenie widzenia tzw. „kurza ślepota”.
Nadmiar (hiperwitaminoza) witaminy A
Do objawów wskazujących na niedobór witaminy A można zaliczyć:
• nadpobudliwość i drażliwość,
• nudności, wymioty,
• bóle głowy,
• bóle stawów i mięśni,
• powiększenie wątroby i zaburzenia jej funkcji,
• żółtawe zmiany skórne,
• mniejsza zawartość wapnia w kościach,
• wady wrodzone u dzieci matek, które w czasie ciąży doświadczyły hiperwitaminozy.
Występowanie
Źródłem witaminy A jest marchew, bataty, czerwona papryka, suszone morele. Nie brakuje jej również w mleku, śmietanie, maśle, tuszy z kurczaka, wątróbce drobiowej, żółtkach jaj, zielonych warzywach i makreli.
Źródło:
Źródło:
Bojarowicz, H., & Płowiec, A. (2010). Wpływ witaminy A na kondycję skóry. Probl. Hig. Epidemiol, 91(3), 352-356.
Ostatnie publikacje
Kreatyna - wartościowe uzupełnienie diety sportowca
23/06/2024
Kreatyna to jeden z najpopularniejszych i najlepiej przebadanych suplementów diety, który od lat cieszy się dużym zainteresowaniem wśród osób aktywnych fizycznie. Po kreatynę sięgają zarówno początkujący pasjonaci sportów siłowych, jak i doświadczeni zawodnicy skupiający się na dyscyplinach wytrzymałościowych. To wartościowy związek, który wykazuje potencjał anaboliczny, co sprawia, że kreatyna może pozytywnie oddziaływać na efektywność uprawianych aktywności i rezultaty treningowe.
Ból jelit – o czym może świadczyć?
16/11/2023
Jelita to najdłuższy odcinek przewodu pokarmowego, który równomiernie wypełnia całą jamę brzuszną. Każdy z nas odczuł w swoim życiu ból jelit – w mniejszym lub większym nasileniu. Dlaczego jelita bolą?
Sylimarol - 3 ciekawe zastosowania preparatu. Sprawdź!
31/10/2023
Sylimarol to preparat pochodzenia naturalnego, który od lat cieszy się uznaniem wśród specjalistów i osób dbających o swoje zdrowie. Wyciąg sylimarolu jest wytwarzany z ostropestu plamistego i znany jest przede wszystkim ze swoich właściwości wspierających pracę wątroby.
Dieta wegańska - czy jest dobra dla Twojego zdrowia i jelit?
22/05/2023
Dieta wegańska, czyli dieta wykluczająca produkty pochodzenia zwierzęcego, staje się coraz popularniejsza wśród osób dążących do zdrowego stylu życia. Wiele osób zastanawia się jednak, czy dieta wegańska jest dobra dla naszego zdrowia i jelit?
Sacharyna (E954) i jej wpływ na zdrowie
24/02/2023
Sacharyna jest jedną z substancji chemicznych, która jest stosowana jako dodatek do żywności w roli słodzika. Niewątpliwie sacharyna skutecznie zastępuje cukier. W porównaniu do sacharozy, cukru stołowego, jest nawet 500 raz słodsza. Jednak pomimo jej ogromnej siły słodzącej, nie wszystkim zaleca się jej spożycie. Zastanawiasz się, jak sacharyna wpływa na zdrowie i czy włączyć ją do diety? Poznaj nasze porady!