Szcepienia przeciw chorobom tropikalnym

Wyjazd do krajów tropikalnych łączy się z ryzykiem styczności z niebezpiecznymi bakteriami i wirusami, które w Europie są niespotykane. Do takiej podróży należy dobrze się przygotować dużo wcześniej, dowiedzieć się, jakie choroby są w danym rejonie świata zagrożeniem i nie zostawiać szczepień na "ostatnią chwilę". Najlepiej zadbać o co najmniej dwa miesiące przed wyjazdem. Dotyczy to szczepień przeciwko: błonicy, tężcowi, wirusowemu zapaleniu wątroby typu B. Tak długi okres jest niezbędny, ponieważ należy przyjąć dwie dawki w odstępie minimum 4 tygodni. Są też szczepienia, które należy wykonać jeszcze wcześniej.

Każde środowisko ma swoją specyfikę. W krajach tropikalnych występują drobnoustroje wywołujące choroby nieznane w nasze strefie klimatycznej, a złe warunki sanitarne sprzyjają ich rozwojowi. Choroby, na które narażeni są turyści, możemy podzielić na kilka grup:

• choroby przenoszone drogą pokarmową (tzw. „choroby brudnych rąk”), takie jak WZW A, dur brzuszny czy biegunka podróżnych – przenoszone poprzez zanieczyszczoną żywność, wodę pitną i inne napoje;
• choroby wektorowe – przenoszone przez owady lub kleszcze, w tym komary, muszki czy kleszcze, należy do nich żółta gorączka, kleszczowe zapalenie mózgu i malaria;
• choroby odzwierzęce, jak wścieklizna, która rozwija się najczęściej po pokąsaniu lub zadrapaniu przez chore zwierzę;
• choroby przenoszone przez krew lub drogą płciową, takie jak zakażenie wirusem WZW B, WZW C lub HIV, na które zapada się w wyniku kontaktów seksualnych lub zabiegów medycznych i kosmetycznych.

4-6 tygodni przed wyjazdem należy zaszczepić się oraz zaopatrzyć w lekarstwa stosowane w leczeniu problemów zdrowotnych mogących wystąpić podczas podróży.Nawet jeśli do wyjazdu pozostało mniej niż 4 tygodnie, należy zgłosić się do gabinetu medycyny podróży i porozmawiać z lekarzem na temat możliwości wykonania szczepień, wyboru leków do apteczki, itp. Jeśli planujemy odwiedzić więcej niż jeden kraj, należy zasięgnąć porady lekarskiej dotyczącej wszystkich krajów i regionów, w których będziemy. Podstawowy krok to szczepienie dzieci według kalendarza ustalonego przez Sanepid i Ministerstwo Zdrowia. Czy jedziemy do Australii czy na Malediwy, wszędzie zalecane są obowiązkowe w Polsce szczepienia przeciw polio, błonicy, tężcowi, odrze, śwince i różyczce, a także WZW typu B.

Gdziekolwiek jedziemy, dobrze zaszczepić się przeciwko wściekliźnie, a także przeciwko WZW typu A i przeciwko durowi brzusznemu, które będą nieocenione w razie spożycia zakażonej wody lub żywności. Oczywiście wszystkie szczepionki podaje się zdrowym, dorosłym osobom. U chorujących na schorzenia przewlekłe, kobiet w ciąży i dzieci szczepienia dobiera się indywidualnie, po konsultacji z lekarzem.

Koszt szczepień przed pierwszym wyjazdem do krajów tropikalnych wynosi zazwyczaj kilkaset złotych. Cena zależy od zakresu. Przy szacowaniu kosztów szczepień warto wziąć pod uwagę, że chronią one przez długi okres – w zależności od zastosowanej szczepionki, przez kilka lat lub nawet do końca życia. Komplet zalecanych może kosztować nawet 1000 złotych. Dla przykładu za szczepionkę przeciw durowi brzusznemu zapłacimy 170 zł, a za zabezpieczenie przed febrą nawet 160 złotych. Dokumentem, który potwierdza fakt, że zaszczepiliśmy się przeciwko egzotycznej chorobie, na przykład febrze jest międzynarodowa książeczka szczepień. Ma ona kolor żółty i jest dokumentem wymaganym i rozpoznawalnym w każdym zakątku świata.

Specjaliści podkreślają jednak, że powinniśmy zadbać nie tylko obowiązkowe szczepienia. - Zabezpieczenie się przed tężcem przyda nam się również w Polsce, kiedy pracujemy w ogrodzie lub garażu i tak łatwo o zranienie. Należy zastanowić się, jakie warunki higieniczne i sanitarne panują w kraju, do którego się wybieramy i wspólnie z lekarzem zadecydować, przeciw którym chorobom się zaszczepić.