Leki refundowane i uprawnienia do bezpłatnych leków

Które leki możemy uzyskać za darmo, a ile zapłacimy za inne? Kiedy możemy zamienić zapisany specyfik na tańszy? Sprawdź w jakich przypadkach przysługują dodatkowe uprawnienia do zniżek i bezpłatnych leków.

Zasady wystawiania recept
Receptę, która uprawnia do nabycia refundowanych leków oraz innych wyrobów medycznych może wystawić zarówno lekarz NFZ, jak i taki, który nie jest lekarzem ubezpieczenia zdrowotnego, ale posiada uprawnienia do wykonywania zawodu oraz zawarł z NFZ umowę upoważniającą do wystawienia recept podlegających refundacji.

Placówka oraz lekarz wystawiającego receptę muszą umieścić na niej w formie pieczęci lub nadruku swoje dane. Pieczątka imienna lekarza musi zawierać imię i nazwisko oraz numer prawa wykonywania zawodu, natomiast pieczątka placówki - nazwę, adres, numer telefonu i identyfikator jednostki.

Jeśli podczas wystawiania recepty lekarz popełni błąd, w takich danych jak np. adres pacjenta, nr PESEL, nr oddziału wojewódzkiego NFZ - farmaceuta może poprawić jedynie pewne informacje. Nie może jednak dopisywać nowych danych. W związku z tym w niektórych sytuacjach błędnie lub niekompletnie wypisana recepta może skutkować odesłaniem pacjenta do lekarza wystawiającego receptę.

Sprawdź jakie dane powinny znaleźć się na recepcie!

Kiedy w związku z ratowaniem życia lub zdrowia ubezpieczonego, refundowane leki muszą być sprowadzane z zagranicy, pacjent ubiegający się o taką refundację powinien wystąpić do oddziału wojewódzkiego NFZ ze stosownym wnioskiem, oraz dołączonym do niego zaświadczeniem lekarza prowadzącego (uzasadniającym potrzebę stosowania leku). Wniosek ten musi zostać podpisany przez ministra zdrowia.

Podczas kontynuacji leczenia, lekarz rodzinny może wystawiać recepty na leki specjalistyczne przez okres wskazany w zaświadczeniu od lekarza specjalisty, zawierającym rozpoznanie choroby i zalecaną farmakoterapię. Dlatego lekarz NFZ leczący pacjenta w poradni specjalistycznej ma obowiązek pisemnego informowania lekarza rodzinnego o rozpoznaniu, sposobie leczenia, rokowaniu, zalecanych lekach i ich dawkach, a także o okresie ich stosowania oraz wyznaczonych wizytach kontrolnych.

Pacjentowi leczonemu w szpitalu przysługują wszystkie niezbędne świadczenia, a więc również leki, które zażywa z przyczyn hospitalizacji (konieczne do prowadzenia leczenia w szpitalu). Jeżeli w trakcie leczenia szpitalnego pacjent otrzyma receptę i wykupi lek niezbędny w jego leczeniu, ma prawo otrzymać rachunek za tego typu dodatkowe wydatki – z wyraźnym zapisem, kto wystawia taki rachunek i za co.

Natomiast pacjent wypisywany ze szpitala powinien otrzymać od lekarz receptę na leki oraz zlecenia na środki pomocnicze lub wyroby medyczne będące środkami ortopedycznymi zlecone w karcie informacyjnej.
Okres ważności recepty Dla recepty na antybiotyki oraz recepty wystawionej w ramach pomocy doraźnej termin realizacji nie może przekroczyć 7 dni od daty jej wystawienia.

Receptę na pozostałe leki trzeba zrealizować przed upływem 30 dni od daty jej wystawienia.

Termin realizacji nie może przekroczyć 120 dni od daty wystawienia w przypadku realizacji recepty na leki sprowadzane z zagranicy dla użytkowników indywidualnych na zasadach określonych w odrębnych przepisach, a także na preparaty immunologiczne wytwarzane dla indywidualnego pacjenta.

Termin realizacji nie może przekroczyć 90 dni od daty wystawienia w przypadku realizacji recepty na preparaty immunologiczne dla indywidualnego pacjenta.
Leki refundowaneRefundowane są następujące leki według poniższych zasad:

Podstawowe leki ratujące życie lub niezbędne do odpowiedniej terapii. Odpłata ryczałtowa wynosi 3,20 zł do wysokości limitu (górna granica kwoty refundowanej za dany lek).

Leki wspomagające lub uzupełniające działanie leków podstawowych, za opłata 30% lub 50% ceny leku do wysokości limitu.

Leki i wyroby medyczne stosowane w przypadku wybranych chorób przewlekłych, które są najczęściej bezpłatne.

Leki recepturowe sporządzane z surowców farmaceutycznych oraz leków gotowych (zamieszczonych w wykazach leków podstawowych i uzupełniających, jeżeli ich dawka przepisana przez lekarza jest mniejsza od najmniejszej zarejestrowanej dawki leku gotowego w formie stałej stosowanej doustnie). Odpłatność za nie jest ryczałtowa i wynosi 5 zł.

Farmaceuta ma obowiązek poinformować pacjenta o możliwości nabycia innego leku niż przepisany na recepcie (leku o tej samej nazwie międzynarodowej, dawce, postaci farmaceutycznej i o tym samym wskazaniu terapeutycznym), którego cena nie przekracza limitu ceny. Jednak nie dotyczy to sytuacji, gdy lekarz umieścił na recepcie informację: „nie zamieniać”.
Uprawnienia dodatkowe przysługują poniższym pacjentom:IB (Inwalida Wojenny) – inwalidom wojennym oraz osobom represjonowanym, ich współmałżonkom pozostającym na ich wyłącznym utrzymaniu, wdowom i wdowcom po poległych żołnierzach i zmarłych inwalidach wojennych oraz osobach represjonowanych, uprawnionym do renty rodzinnej, przysługuje bezpłatne zaopatrzenie w leki oznaczone symbolami „Rp” lub „Rpz”, dopuszczone do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, za wyjątkiem leków recepturowych, które wydawane są na podobnych zasadach jak dla ubezpieczonych.

IW (Inwalida Wojskowy) – inwalidom wojskowym oraz niewidomym ofiarom działań wojennych, przysługuje bezpłatne do wysokości limitu zaopatrzenie w leki z listy podstawowej i uzupełniającej.

ZK (Zasłużony Honorowy Dawca Krwi) – Zasłużeni Honorowi Dawcy Krwi otrzymują leki z listy podstawowej i uzupełniającej bezpłatnie do wysokości limitu oraz leki, które mogą stosować w związku z oddawaniem krwi.

Zasłużony Honorowy Dawca Przeszczepu – Zasłużeni Honorowi Dawcy Przeszczepu otrzymują leki z listy podstawowej i uzupełniającej do wysokości limitu oraz leki, które mogą stosować w związku z oddawaniem szpiku lub innych regenerujących się komórek, tkanek i narządów.

PO – osoby wykonujące powszechny obowiązek obrony otrzymują bezpłatnie i bez dopłaty do limitu wszystkie leki z listy podstawowej i uzupełniającej oraz leki recepturowe.

AZ – uprawnieni pracownicy i byli pracownicy zakładów produkujących wyroby zawierające azbest otrzymują bezpłatnie leki związane z chorobami wywołanymi pracą przy azbeście wyszczególnione w osobnym wykazie.

CN – nieubezpieczone kobiety w okresie ciąży, porodu lub połogu otrzymują leki i wyroby medyczne związane z ciążą, porodem i połogiem na takich samych zasadach jak inni ubezpieczeni.

DN – nieubezpieczeni do ukończenia 18. roku życia mają prawo do świadczeń na zasadach i w zakresie określonym dla ubezpieczonych.

IN – osoby nieubezpieczone, mające prawo do bezpłatnych świadczeń zdrowotnych w zakresie określonym odrębnymi przepisami.

Należy pamiętać jednocześnie, iż osoby posiadające dodatkowe uprawnienia do zaopatrzenia w leki zobowiązane są do przedstawienia lekarzowi wypisującemu receptę dokumentu potwierdzającego takie uprawnienia.

Sprawdź wypowiedzi dotyczące leków na naszym forum!