Leczenie w ramach NFZ

Prawo do świadczeń opieki zdrowotnej - kiedy wygasa?

Publikacja: 02 czerwiec 2009 Ostatnia aktualizacja: 28 październik 2013
Komu przysługuje prawo do korzystania z opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych? Po jakim czasie od zakończenia pracy lub nauki przestajemy być ubezpieczeni? Czy z sytuacjach wyjątkowych możemy otrzymać prawo do tymczasowego ubezpieczenia?
Prawo do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych przysługuje osobom zgłoszonym do ubezpieczenia za pośrednictwem ZUS lub KRUS, czyli m.in.:
  • osobom zatrudnionym
  • osobom prowadzącym gospodarstwo rolne
  • osobom prowadzącym działalność gospodarczą
  • osobom, które zawarły z Oddziałem Funduszu umowy dobrowolnego ubezpieczenia zdrowotnego,
  • osobom posiadającym status członka rodziny osoby ubezpieczonej.
Członkiem rodziny w świetle przepisów ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych jest:
  • dziecko własne, dziecko małżonka, dziecko przysposobione, wnuka albo dziecko obce, dla którego ustanowiono opiekę, albo dziecko obce w ramach rodziny zastępczej, do ukończenia przez nie 18 lat (jeżeli kształci się dalej  - do ukończenia 26 lat, natomiast jeżeli posiada orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności lub inne traktowane na równi - bez ograniczenia wieku)
  • małżonek,
  • krewny wstępny pozostający z ubezpieczonym we wspólnym gospodarstwie domowym
W praktyce ważne jest zatem, aby mieć pewność, że płatnik składki dokonał stosownego zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego.

Studenci i uczniowie, którzy nie posiadają orzeczenia o niepełnosprawności w znacznym stopniu lub innego traktowanego na równi, mogą być zgłoszeni przez rodziców, dziadków lub opiekunów prawnych do ubezpieczenia jako członkowie rodziny nie dłużej niż do ukończenia 26 roku życia. Po tym czasie, o ile nie są ubezpieczeni z żadnego innego tytułu, powinni powiadomić szkołę lub uczelnię, która zobowiązana będzie zgłosić ich do ubezpieczenia w NFZ.

Od stycznia 2009 r. bezrobotni zarejestrowani w Urzędzie Pracy podlegają obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego, niezależnie od tego czy posiadają status członka rodziny. Nie mogą oni jedynie podlegać obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu.

Prawo do świadczeń opieki zdrowotnej osoby ubezpieczonej (i zgłoszonych do ubezpieczenia członków jej rodziny) wygasa:
  • po upływie 30 dni od dnia wygaśnięcia obowiązku ubezpieczenia zdrowotnego (np. w wyniku rozwiązania umowy o pracę, rozpoczęcia urlopu bezpłatnego, zaprzestania prowadzenia działalności gospodarczej lub jej zawieszenia zgodnie z obowiązującymi przepisami, zaprzestania pobierania renty, wyrejestrowania z urzędu pracy) lub rozwiązania zawartej z Oddziałem NFZ umowy dobrowolnego ubezpieczenia;
  • po upływie 90 dni od dnia ustania ubezpieczenia zdrowotnego w NFZ w związku z zawieszeniem prawa do renty socjalnej.
Szczególna jest sytuacja kończących naukę studentów i uczniów. Prawo do świadczeń opieki zdrowotnej dla osób, które ukończyły szkołę średnią wygasa:
  • po upływie 6  miesięcy od zakończenia nauki lub skreślenia z listy uczniów.
Dla osób które ukończyły szkołę wyższą wygasa:
  • po upływie 4  miesięcy od zakończenia nauki lub skreślenia z listy studentów.
Istnieją jednak wyjątki od opisanych powyżej reguł. Szczególne uprawnienia mają np. osoby, które po wygaśnięciu obowiązku ubezpieczenia:
  • ubiegają się o przyznanie emerytury lub renty pomimo wygaśnięcia obowiązku ubezpieczenia;
  • pobierają zasiłek chorobowy, rehabilitacyjny lub macierzyński.
Osoby te oraz ich członkowie rodziny zachowują prawo do świadczeń w okresie toczącego się postępowania o przyznanie renty lub emerytury oraz w okresie wypłacania im w/w świadczeń pieniężnych.

Osoby, które nie posiadają prawa do świadczeń opieki zdrowotnej, mogą uzyskać je dzięki
  • objęciu ubezpieczeniem obowiązkowym (np. podejmując pracę albo rejestrując się jako bezrobotny w urzędzie pracy);
  • objęciu ubezpieczeniem dobrowolnym;
  • wystąpieniu z wnioskiem o wydanie stosownej decyzji przez prezydenta (burmistrza lub wójta) gminy właściwej ze względu na swój adres zamieszkania.
Decyzja wójta/burmistrza/prezydenta może być wydana po przeprowadzonym wywiadzie środowiskowym, jeśli osoba:
  • ma obywatelstwo polskie;
  • zamieszkuje na terenie Polski i nie jest ubezpieczona;
  • spełnia kryterium dochodowe, o którym mowa w art. 8 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej.
Decyzję tę wydaje się:
  • na wniosek zainteresowanego (świadczeniobiorcy)
  • na wniosek świadczeniodawcy udzielającego świadczenia opieki zdrowotnej, złożony niezwłocznie po udzieleniu świadczeń w stanie nagłym (np. przyjęcie pacjenta do szpitala po wypadku);
  • na wniosek oddziału wojewódzkiego NFZ;
  • z urzędu.
Decyzja może obowiązywać od dnia złożenia wniosku przez świadczeniobiorcę lub od dnia, w którym nastąpiło leczenie w związku ze stanem nagłym.

Prawo do świadczeń opieki zdrowotnej na podstawie tej decyzji przysługuje przez okres nie dłuższy niż 90 dni od dnia określonego w decyzji.


Aktualizacja treści artykułu: 25.10.2013r.
Źródło:
Narodowy Fundusz Zdrowia

Ostatnie publikacje