Czym jest Syndrom Münchhausena?

Nietypowa choroba psychiczna potocznie nazywana zespołem skoczka szpitalnego, która powoduje u pacjenta chęć bezustannego skupiania na sobie uwagi personelu medycznego poprzez świadome wywoływanie objawów chorobowych. Dowiedz się więcej o tym schorzeniu, jakie są jego objawy i skutki oraz jak pomóc pacjentowi z tą tajemniczą chorobą.

Syndrom Münchhausena jest to choroba z grupy zaburzeń pozorowanych (czyli takich, które cechuje świadome wytwarzanie lub symulowanie objawów chorobowych). Osoby dotknięte tą chorobą bezustannie odczuwają potrzebę konsultacji specjalistycznych swojego stanu zdrowia. Zależy im na tym, aby pozostawać w centrum uwagi personelu medycznego.

Skąd nazwa choroby?

Nazwa "Zespół Münchhausena" pochodzi od nazwiska niemieckiego żołnierza Barona von Münchhausena, podróżował on po świecie i opowiadał o swoich  nierzeczywistych przygodach. W 1951 roku Richard Asher zastosował ten termin do osób „podróżujących” ze szpitala do szpitala, które doszukiwały się różnego rodzaju chorób.

Zachowanie osoby dotkniętej tą chorobą

Osoby cierpiące na zespół Münchhausena bardzo często "wymyślają" objawy chorobowe lub sami je wytwarzają. Objawy, które opisują pacjenci książkowo pasują do prawdopodobnej diagnozy - jednak gdy zostanie ona postawiona i wdrożone zostanie leczenie objawy te (wg relacji pacjenta) przybierają na sile. Powoduje to dalszą diagnostykę - mimo że w rzeczywistości bezzasadną, dającą satysfakcję osobie chorej.

Pacjent dotknięty tym schorzeniem bardzo chętnie poddaje się wszelkim zabiegom i badaniom, chętnie przebywa na oddziale szpitalnym. Zauważa się jednak niechęć do współpracy z jedną, stałą placówką medyczną - dlatego tacy pacjenci nazywani są "skoczkami szpitalnymi".
 
W przeciwieństwie do "symulantów" i osób cierpiących na hipochondrię osoba z tym schorzeniem odczuwa lęk i niepewność w momencie postawienia diagnozy. Obawia się, iż przestanie być w centrum uwagi - dlatego zazwyczaj wtedy objawy stają intensywniejsze, a pacjent zmienia specjalistę/szpital.

Rodzaje zachorowań
 
Wyróżniane są różne typy tego syndromu. Ich klasyfikacja dokonana została na podstawie objawów chorobowych u pacjentów dotkniętych tym schorzeniem.

• Typ brzuszny lub „wędrująca operacja brzuszna”- charakteryzuje się licznymi operacjami w okolicach jamy brzusznej. Podstawą do ich przeprowadzania są zazwyczaj ostre przedmioty typu agrafki, gwoździe, druciki świadomie połknięte przez pacjenta.

• Typ krwotoczny/„histeria krwotoczna”- u pacjenta dochodzi do krwotoków z płuc i krwawych wymiotów. Jest to jednak pozorne, gdyż w rzeczywistości pacjenci zazwyczaj wypijają krew pochodzenia zwierzęcego, a podczas badania prowokują wymioty.

• Typ neurologiczny cechuje się udawanym bólem głowy, napadami padaczkowymi czy nagłymi utratami przytomności.

• Typ skórny - pojawiające się podrażnienia na skórze, owrzodzenia, niegojące się rany są skutkiem świadomego zanieczyszczania skóry substancjami chemicznymi i drażniącymi.

Wyróżnia się również zastępczy zespół Münchhausena - polega na wywoływaniu objawów u osób trzecich, cierpią na niego zazwyczaj matki. Wzmacniają one u swoich dzieci objawy rzeczywistej choroby lub prowokują nowe.

Prawdopodobne przyczyny zachorowania

• chęć bycia w centrum uwagi,
  
• potrzeba opieki,
• chęć wzbudzania zainteresowania i podziwu,
• uzyskanie większej kontroli nad otoczeniem,
• autoagresja.

Leczenie

Nie powstał lek, który mógłby wyleczyć tą chorobę. Podstawą leczenia jest wczesne rozpoznanie tego syndromu u pacjenta (co jest niezwykle trudne) oraz wdrożenie terapii psychologicznej. Jest to również bardzo trudne gdyż po postawieniu diagnozy u pacjentów zazwyczaj pojawia się zaprzeczenie i wyparcie, a w konsekwencji zmiana placówki i lekarza.