Dziecko

Rehabilitacja dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym

Publikacja: 16 listopad 2014 Ostatnia aktualizacja: 26 listopad 2014
Ogromna różnorodność objawów charakteryzujących mózgowe porażenie dziecięce spowodowało, że to schorzenie nie zostało dotychczas jasno zdefiniowane.  Jedną z metod usprawniających dzieci z MPD jest fizjoterapia. Poznaj jakie metody stosowane są do rehabilitacji dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym.
Mózgowe porażenie dziecięce jest chorobą, w której stwierdza się we wczesnym okresie rozwoju niepostępujące, trwałe uszkodzenie mózgu. Objawem tego są wszelakie zaburzenia ruchu i postawy, które należy niwelować za pomocą prowadzonej rehabilitacji.

Ze względu na ciężki stan dzieci z MPD leczenie usprawniające wymaga poświęcenia i czasu. Mimo bardzo powolnych postępów, które niesie rehabilitacja nie należy się poddawać. Prawdą jest, że nie pozwoli ona cofnąć porażenia, ale może zapobiec dalszemu pogłębieniu i  umożliwić dziecku w przyszłości samodzielne funkcjonowanie.

By móc zredukować pojawiające zaburzenia u dzieci z MPD leczenie należy rozpocząć od określenia stopnia niepełnosprawności fizycznej, psychicznej, słuchowej, wzrokowej.  Jest to możliwe dzięki współpracy grupy specjalistów, w skład której wchodzą: pediatrzy, neurolodzy,  logopedzi, fizjoterapeuci, okuliści, ortopedzi, psycholodzy. 

Rehabilitacja dzieci z mózgowym porażeniem ma na celu zapobiec dalszemu pogłębianiu zniekształceń kończyn. Prowadzone ćwiczenia relaksacyjne pomagają  uruchomić układ nerwowo - mięśniowy.  Leczenie usprawniające  polega nie tylko na poprawie funkcji porażonych części ciała ale i zdrowych.

Dzieci z MPD u których stwierdza się dysfunkcje ruchowe są zazwyczaj kierowane do lekarza rehabilitacja ruchowej by dopasował odpowiednią metodę  usprawniania. W Polsce wyróżnia się kilka metod m.in.
  • metoda Glenna Domana,
  • metoda integracji sensorycznej wg Jean Ayres,
  • metoda neurorozwojowa wg Bobathów,
  • metoda Vojty,
  • metoda nauczania kierowanego wg Andreasa Peto,
  • hipoterapia.
Metoda Glenna Domana zakłada iż prawidłowe funkcjonowanie dziecka zależy od odpowiedniego rozwoju wzroku, słuchu, dotyku, ruchu, mowy oraz sprawności rąk. W metodzie tej bardzo ważne jest by rehabilitacja rozpoczęła się jak najwcześniej, aby część zdrowej półkuli mózgu mogła przejąć pracę uszkodzonej części.  Usprawnianie dokonuje się według czterech bloków m.in. rozwoju fizjologicznego, intelektualnego,  społecznego i fizycznego.
Podsumowując leczenie tą metodą jest zależne od bodźców jakie są przesyłane do mózgu z poszczególnych zmysłów: dotyku, smaku, wzroku, słuchu.

Metoda integracji sensorycznej

Polega na jednoczesnym oddziaływaniu zmysłów wraz z właściwą rekcją ruchową.  Możliwe jest  to dzięki prawidłowej pracy mózgu, który odpowiedzialny jest za odbiór, rozpoznawanie, przetwarzanie oraz interpretowanie wiadomości jakie są pobierane ze zmysłów, a następnie wysyłane poprzez reakcję ruchową.
Opracowana zasada rehabilitacji dzieci z zaburzeniami ruchowymi ma na celu pobudzić zmysły m.in. percepcji, koordynacji wzrokowo - ruchowej.  Zadaniem jej jest  powstrzymanie działania negatywnych impulsów związanych np. z nadpobudliwością ruchową.

Autorka metody SI wzięła również pod uwagę zaburzenia emocjonalne, które są przyczyną niepewności dziecka. Według Jean Ayres takie osoby mają negatywne samowyobrażenie. Czują się niewystarczalne przez co ich jak i osób je otaczających układ nerwowy zaczyna być drażniony. Dlatego bardzo ważna podczas rehabilitacji jest obecność dziecka i rodziców.

Metoda NDT Bobathów

Obserwacji prawidłowego i nieprawidłowego rozwoju dziecka pomogła autorom tej metody dostrzec poszczególne stadia zachowań. Natomiast analiza dojrzewania OUN umożliwiła im zaobserwować we wczesnym stadium patologiczne zaburzenia w układzie ruchu i ustalić odpowiednie postępowanie rehabilitacyjne.  

Bobaci stwierdzili się iż wszystkie czynności jakie wykonuje człowiek są odruchowe. U dzieci chorych na MPD zatem funkcja ta ulega zaburzeniu. Dlatego podczas leczenia usprawniającego ważne jest najpierw powstrzymanie patologicznych odruchów a następnie utorowanie nowo powstałych prawidłowych ruchów.

Metoda Vojty

Metoda ta opiera się na stymulacji układu proprioceptywnego poprzez odruch obrotu i pełzania, który jest uważany za nierozłączny element prawidłowego rozwoju postawy i motoryki. Punkty kluczowych ciała (obręcz barkowa, łopatki, miednica, kręgosłup) mają istotne znaczenie
w kształtowaniu układu więzadłowo - kostno - stawowego.

Metoda Peto

Celem tej metody jest wyuczenie dziecka podstawowych czynności m.in. chodzenie, mówienie. Zajęcia ruchowe są prowadzone przy specjalnie skonstruowanych meblach. Szczebelki, które są elementem ich budowy mają za zadanie wywołać odruch chwytny u dziecka i doprowadzić go do utrzymania pozycji stojącej. 

Hipoterapia


Zajęcia hipoterapii dzielą się na dwa etapy. Pierwszy polega na oswojeniu się dziecka z koniem, a drugi dotyczy samego usprawniania.  Według autora stęp, spokojny marsz konia uczy dziecko utrzymać równowagę.  W.Kurpia zauważa, że ,, wzorzec ruchowy dziecka siedzącego na koniu odpowiada ruchom konia w stępie“.  Dziecko wykonujące ruchy miednicy, nóg, kręgosłupa działa stabilizująco i wzmacniająco na wzmożone napięcie mięśniowe.

Jeżeli podejrzewasz, że Twoje dziecko może chorować na mózgowe porażenie - nie zwlekaj.  Udaj się jak najszybciej do neurologa. Postawienie wczesnej diagnozy i ustalenie odpowiedniego programu rehabilitacji pozwoli powstrzymać patologiczne wzorce ruchowe.
Źródło:
Rehabilitacja w porażeniu mózgowym i zaburzeniach ruchu. SophieLevitt.

TEL-MED POLECA

Lekarz rodzinny Poznań Piątkowo Suchy Las | Rehabilitacja | Kardiolog | Dermatolog

Przychodnia Lekarska i Specjalistyczna

woj. wielkopolskie
Poznań, ul. Obornicka
  • czynna
  • nieczynna

Ostatnie publikacje

Czy wiesz że.. ?
Mózgowe porażenie dziecięce występuje w ogólnej populacji dziecięcej w 2 przypadkach na 1000, natomiast u dzieci tzw. ryzyka, czyli urodzonych z nieprawidłowej ciąży  i porodu - w 5 proc. przypadków.