Kolana koslawe u dziecka

Jeżeli zauważasz, że Twoje dziecko ma wyraźnie krzywe nogi nie lekceważ tego. Jak najszybciej umów się na wizytę u specjalisty oraz zapoznaj się skąd biorą się koślawe kolana, jakie są przyczyny, na czym polega leczenie i rehabilitacja oraz jakie ćwiczenia powinny wykonywać dzieci z tą wadą?

Koślawe kolana u dziecka to wada kończyn dolnych, w której dochodzi do skrzywienia i ustawienia się kolan w kształcie litery ,,X". Obserwuje się zatem złączenie się kolan i oddalenie się od siebie o 5 centymetrów kostek przyśrodkowych stawów skokowych.

Takie ustawienie nóg powoduje, że dziecko chodzi niezgrabnym krokiem i skarży się na dolegliwości w czasie marszu, szybciej się męczy. Z powodu niewydolności mięśni, więzadeł oraz niestabilności stawów kolanowych dziecko podczas ruchu ustawia nogi w rozkroku przez co dochodzi do dodatkowego większego obciążenia brzegów stopy, co może w konsekwencji przyczynić się do powstania płaskostopia.

Koślawe kolana pojawiają się najczęściej u dzieci w wieku przedszkolnym oraz szkoły podstawowej. Wada występuje częściej u dziewczynek niż u chłopców, ze względu na specyficzną budowę miednicy.

Zmiany patologiczne

Zniekształcenie, w którym niemożliwe jest złączenie obu stóp przy jednoczesnym przyleganiu kolan może być spowodowane zmianami patologicznymi w obrębie więzadeł, mięśni i układu kostnego.

Zmiany dotyczące więzadeł

• skrócenie więzadła pobocznego strzałkowego,
• rozciągnięcie więzadła pobocznego piszczelowego.

Zmiany dotyczące mięśni

• przykurczenie mięśnia dwugłowego uda i mięśni biodrowo - piszczelowych,
• rozciągnięcie mięśnia smukłego, półścięgnistego, półbłoniastego, krawieckiego i głowy przyśrodkowej mięśnia czworogłowego uda.

Zmiany dotyczące układu kostnego: szybszy rozrost kłykci wewnętrznych kości udowej niż zewnętrznych, co powoduje pochylenie do wewnątrz powierzchni stawów kolanowych.

Kolana koślawe - przyczyny

Kolana koślawe u dziecka mogą być spowodowane wadami wrodzonymi. Po za tym zniekształcenie może nastąpić w wyniku krzywicy, złamań czy urazów w okolicy stawów kolanowych. Do powstania wady może przyczynić się również zbyt szybki i nierównomierny wzrost oraz nadwaga czy otyłość występująca u dziecka. Innymi przyczynami koślawych kolan mogą być:

• choroby stawów (np. reumatoidalne zapalenie stawów),
• wady stóp (najczęściej płaskostopie),
• porażenia mięśni lub obniżenie napięcia mięśniowego,
• infekcje i guzy - powodują nieprawidłowy rozwój nóg i zniekształcenie po jednej stronie,
• wykonywanie niektórych zawodów – najbardziej narażeni są na pojawienie się kolan koślawych dżokeje.

Jak sprawdzić, czy dziecko ma koślawe kolana?

Należy poprosić dziecko by stanęło na baczność i złączyło ze sobą kolana. Następnie należy sprawdzić odstęp między kostkami. Jeśli odległość wynosi do 4 cm, nie ma czym się stresować, ale należy obserwować, czy wada się nie pogłębia. Natomiast jeśli odległość wynosi 5 cm i więcej, należy udać się jak najszybciej do poradni wad postawy lub ortopedy, gdyż wada wymaga odpowiedniego leczenia.

Kolana koślawe - diagnoza

Lekarz ortopeda bądź z poradni wad postawy zwykle stawia diagnozę na podstawie badania przedmiotowego - czyli poglądowego. Dla potwierdzenia wyniku zleca także wykonanie badań RTG bądź USG.

Kolana koślawe - leczenie i rehabilitacja

Zaleca się aby dzieci nosiły obuwie korekcyjne z obcasami Thomasa lub specjalistycznymi wkładkami ortopedycznymi by móc odciążyć w ten sposób kolana. Prawidłowo do ukończenia przez dziecko 7 roku życia kolana koślawe powinny zaniknąć. W przypadku pogłębiania się wady specjalista może zlecić noszenie aparatu ortopedycznego lub szyny. W skrajnych przypadkach wykonywany jest zabieg chirurgiczny polegający na przecięciu kości i ustawieniu odłamów w odpowiednim położeniu.

Dziecko z kolanami koślawymi powinno unikać długiego stania, zwłaszcza w rozkroku, a także długich spacerów. Nie wolno mu także siadać na klęczkach ze stopami i piętami w rotacji zewnętrznej. Dopuszczalne jest siedzenie po turecku. Niewskazana jest także jazda na nartach czy rolkach.

Ćwiczenia jakie powinno dziecko z kolanami koślawymi wykonywać to:

• pływanie (zwłaszcza kraulem),
• jazda na rowerze,
• gimnastyka korekcyjna, która zmierza do odciążania stawów kolanowych,
• jazda na koniu,
• rozpychanie kolan na boki w trakcie siedzenia po turecku,
• siad prosty podparty, wałeczek między kolanami, stopy złączone za pomocą taśmy elastycznej.