Rodzaje diagnostycznych badań ginekologicznych

Każda kobieta, co najmniej raz w roku powinna odwiedzić lekarza ginekologa, który wykona kilka podstawowych badań diagnostycznych określających jej stan zdrowia. Sprawdź, które z nich warto wykonywać regularnie a które służą do poszerzonej diagnostyki ginekologicznej.

Lekarze w celu wykluczenia lub potwierdzenia schorzenia mają możliwość przeprowadzania różnego rodzaju badań diagnostycznych.
W przypadku schorzeń ginekologicznych rozróżniamy badania laboratoryjne, badania obrazowe oraz diagnostyka operacyjna.

Badania laboratoryjne zlecane lub wykonywane przez ginekologa to: badania z krwi lub moczu, cytologia, wymaz czystościowy.

Badania krwi lub moczu są to zupełnie podstawowe badania analityczne poddające ocenie stan ogólny naszego organizmu. Zalecane są przed zabiegami, hormonoterapią. Można wyróżnić również badania stricte ginekologiczne: markery nowotworowe np. Ca 125, AFP, poziom hormonów lub wskaźnik ß-hcg (jego wysoka wartość świadczy o ciąży). Tego typu badania najlepiej wykonywać w godzinach porannych i na czczo.
 
Badanie cytologiczne wykonywane jest zazwyczaj przez lekarza podczas wizyty ginekologicznej. Podczas badania pobierane są komórki z fragmentu szyjki macicy, które weryfikowane są przez lekarza cytologa pod mikroskopem. Badanie wykonuje się celem wykrycia zmian chorobowych w obrębie szyjki macicy. Cytologia jest również badaniem wykorzystywanym w profilaktyce nowotworowej. Najlepiej wykonywać ją w pierwszej połowie cyklu.
 
Wymaz czystościowy pochwy - badanie podobne do badania cytologicznego jednak stosowane jest w przypadku drobnych infekcji narządów płciowych (pieczenie, świąd, upławy). Ma na celu wykrycie drobnoustrojów powodujących infekcję i zastosowanie odpowiedniej terapii  lekowej.

Badania obrazowe z zasady stosuje się w przypadku pojawienia się jakichś nieprawidłowości zdiagnozowanych poprzez standardowe badanie lekarskie lub w celu poszerzeniu diagnostyki. Do tych badań zalicza się: USG, mammografia, cystoskopia, badanie fotodynamiczne, kolposkopia, wulwoskopia.

USG (badanie ultrasonograficzne) jest najpopularniejszym badaniem spośród tej grupy. Badanie wykonywane jest dopochwowo lub przez powłoki brzuszne. Ocenie poddawane są narządy układu płciowego, co pozwala na wykrycie zmian chorobowych w ich obrębie. Jest to również badanie uzupełniające przy badaniu piersi. USG wykonuje się także w okresie ciąży, pozwala ono określić rozwój płodu, jego płeć.

Mammografia jest to badanie rentgenowskie gruczołu piersiowego, stosowane  jest w pogłębionej diagnostyce chorób piersi. Zasady profilaktyki nowotworowej wskazują aby kobiety między 50 a 69 rokiem życia wykonywały badanie raz na 2 lata. Ważne jest natomiast aby na mammografię zgłaszały się kobiety, niezależnie od wieku, jeśli w rodzinie występuje obciążenie nowotworem piersi.

Cystoskopia zalecana i wykonywana jest w przypadku nowotworu (szczególnie w zaawansowanym stadium) szyjki macicy. Dzięki temu badaniu ocenić można naciekanie nowotworu na inne organy (np. pęcherz). Polega na wprowadzeniu do moczowodu cewnika wraz z cystoskopem. Odbywa się bez znieczulenia.

Kolposkopia wykonywana jest w przypadku niejasnego wyniku badania cytologicznego, wtedy gdy zachodzi potrzeba 100% potwierdzenia lub wykluczenia zmiany nowotworowej w obrębie szyjki macicy. Badanie polega na wprowadzeniu wziernika do pochwy i umieszczeniu w nim kolposkopu (mikroskopu dającego dokładny powiększony obraz). Wulwoskopia to odmiana kolposkopii jednak w badaniu poddawany jest weryfikacji obszar sromu i przedsionka pochwy.

Diagnostyka fotodynamiczna jest to stosunkowo nowa metoda walki z nowotworami narządów kobiecych. Polega na posmarowaniu badanego obszaru ciała specjalnym preparatem, który wzbudza fluorescencję komórek. Metodą tą można wykryć również zmiany przednowotworowe i we wczesnym stadium wzrostu.

Medycyna umożliwia również diagnostykę ginekologiczną poprzez badania wykonywane w sposób nieco bardziej inwazyjny. Do tego typu badań zalicza się laparoskopię diagnostyczną, która wykonywana jest w warunkach szpitalnych w znieczuleniu ogólnym. Pozwala ona na dokładną weryfikację narządów rodnych poprzez umieszczenie laparoskopu w niewielkich otworach w powłokach brzusznych. Tego typu badanie wykonuje się w sytuacjach gdy pozostałe metody diagnostyczne nie przyniosły oczekiwanego efektu.

Innym badaniem które wymaga znieczulenia pacjentki jest histeroskopia, czyli wziernikowanie macicy. Badanie odbywa się w znieczuleniu ogólnym. Służy diagnozie zmian w endometrium, pozwala dokładnie określić umiejscowienie guzków, mięśniaków, polipów w okolicach narządów rodnych. Umożliwia ona również popranie materiału z chorej tkanki(np. w celu wykonania badania histopatologicznego).

Każde z wymienionych badań jest bezpieczne dla zdrowia kobiety, więc powinny być wykonywane za każdym razem gdy zajdzie potrzeba pogłębienia diagnostyki.