Medycyna ogólna

Leczenie uzależnienia od alkoholu - w jaki sposób pomóc bliskiej osobie?

Publikacja: 08 sierpień 2012 Ostatnia aktualizacja: 15 kwiecień 2015
Spożywanie alkoholu, szczególnie przy okazji świat, uroczystości bądź innych ważnych wydarzeń, jest powszechnie przyjęte i akceptowane przez większość kultur. Co powinniśmy zrobić w sytuacji, gdy wśród najbliższych nam osób istnieje problem uzależnienia?


Osoby zgłaszające się po pomoc do placówek lecznictwa odwykowego w większości przypadków nie czynią tego z własnej woli. Zazwyczaj decyzja o podjęciu leczenia została wymuszona stanem zdrowia, reakcjami najbliższych, presją przełożonych itp. W większości przypadków osoby te liczą głównie na pozbycie się przykrych i uciążliwych dolegliwości spowodowanych intensywnym piciem alkoholu (np. objawów przewlekłego zatrucia, zespołu abstynencyjnego czy też schorzeń somatycznych). Okazuje się jednocześnie, że większość z nich marzy o tym, aby uzyskać receptę na powrót do normalnego, czyli kontrolowanego picia.

Cele jakie stawiają terapeuci różnią się od oczekiwań pacjentów. Terapeuci, poza poprawieniem stanu fizycznego usiłują wpłynąć na zmianę funkcjonowania pacjenta oraz ograniczenie przez niego konsumpcji alkoholu.

Skuteczność leczenia oceniana jest najczęściej poprzez kryterium długości abstynencji, a w dalszej kolejności bierze pod uwagę stan zdrowia fizycznego i psychicznego, funkcjonowanie rodzinne i zawodowe oraz stabilizację materialną. Często spotykana jest opinia, że ok 1/3 pacjentów osiąga po leczeniu trwałą abstynencję, a 1/3 widoczną poprawę funkcjonowania zdrowotnego i społecznego bez zachowania całkowitej abstynencji.

Zdaniem wielu badaczy najsilniejsza zależność zachodzi między pozytywnym efektem leczenia, a terapią dostosowaną do indywidualnych cech i potrzeb pacjenta oraz korzystaniem z opieki poszpitalnej. Duże znaczenie ma intensywność i jakość oddziaływań terapeutycznych w jakich uczestniczył pacjent.

Przyczyny powstania uzależnienia są wieloczynnikowe, dlatego niezbędny jest wielodyscyplinarny zespół specjalistów. W zespole tym obok lekarza, powinni zaleźć się psychologowie, pracownicy socjali, osoby duchowne, specjaliści od problematyki rodzinnej, rekreacji i prawidłowego żywienia.
Szczególna rola przypada w tym zespole instruktorom terapii uzależnień wywodzącym się najczęściej spośród niepijących od lat alkoholików.

Programy zdrowienia planowane są na okres wielu miesięcy, a nawet lat. Początek ich stanowią najczęściej kilkutygodniowe, intensywne oddziaływania prowadzone w warunkach stacjonarnych, bądź intensywne, obejmujące 16-20 godzin tygodniowo, programy ambulatoryjne.

Warunki stacjonarne umożliwiają zwiększenie intensywności zajęć, a poprzez to osiągnięcie w znacznie krótszym czasie tego, co dają wielomiesięczne programy ambulatoryjne.

Drugi etap to uczestniczenie w programie opieki poszpitalnej, czyli terapia uzupełniająca, bądź podtrzymująca prowadzona w warunkach ambulatoryjnych. Wiele placówek ambulatoryjnych proponuje programy terapeutyczne zawierające jedynie 2-4 godziny zajęć tygodniowo. Proces zdrowienia przebiega w nich na ogół znacznie wolniej ze względu na niewielką intensywność spotkań.

Niezmiernie cennym uzupełnieniem zarówno stacjonarnych jak i ambulatoryjnych form terapii jest uczestniczenie pacjenta w spotkaniach Wspólnoty Anonimowych Alkoholików, a jego bliskich w grupach Al-Anon i Alateen. Dla części pacjentów i ich rodzin korzystne mogą okazać się kontakty z klubem abstynenta, o ile posiada on prowadzony profesjonalnie program terapeutyczny.

Przy założeniu, że uzależnienie od alkoholu jest chorobą nieuleczalną proponowana kuracja nie może zakończyć się wyleczeniem i z tego względu powinna być traktowana raczej jako pomoc w radzeniu sobie z chorobą.

Ważną rolę w procesie zdrowienia z alkoholizmu odgrywa również właściwe odżywianie, a więc stosowanie odpowiedniej diety (niskowęglowodanowej i wysokoproteinowej) z odpowiednią ilością witamin, szczególnie z grupy B oraz składników mineralnych (m. in. magnezu, potasu, miedzi). Właściwa dieta umożliwia bowiem odbudowanie wyniszczonych komórek i wyprodukowanie nowych. Proces ten trwa przez wiele lat. Niektóre zmiany w organizmie są nieodwracalne, jednak systematyczne stosowanie odpowiedniej diety zapobiega ich dalszemu pogłębianiu się.

Leki stosowane są u alkoholików, najczęściej podczas kuracji odtruwającej (tzw. detoksykacji). Umożliwiają one bowiem złagodzenie lub usunięcie objawów zespołu abstynencyjnego oraz innych powikłań fizycznych i psychicznych powstałych na skutek intensywnego spożywania alkoholu. Przygotowują osobę uzależnioną do rozpoczęcia omówionej wcześniej terapii.
Źródło:
Alkoholizm jest chorobą, Bohdan T. Woroniowicz; Uzależnienie od alkoholu- diagnoza i terapia, Beata Augustyńska, Lech Grodzki

Ostatnie publikacje

Czy wiesz że.. ?
  w Polsce populacja osób uzależnionych od alkoholu sięga 800 tysięcy.