Leczenie biologiczne chorób reumatycznych

Leki biologiczne są wytwarzane przez biotechnologów z wykorzystaniem inżynierii genetycznej. Cząstki te mogą naturalnie występować w organizmie lub być specjalnie zaprojektowane do wywołania odpowiedniej reakcji w organizmie. Jednym z ich zastosowań jest leczenie reumatoidalnego zapalenia stawów i innych chorób reumatologicznych. Jak realizowane jest leczenie? Co należy wiedzieć o programach lekowych?

Jak przebiega leczenie biologiczne chorób reumatycznych?Leczenie biologiczne chorób reumatycznych w Polsce przebiega poprzez programy lekowe. Reumatolog w pierwszej kolejności musi uzyskać zgodę dla pacjenta na udział w programie od Zespołu Koordynacyjnego ds. Leczenia Biologicznego w Chorobach Reumatycznych, którego skład ogłasza Prezes NFZ. Obecnie działają 4 programy lekowe:

• leczenie reumatoidalnego zapalenia stawów i młodzieńczego idiopatycznego zapalenia stawów o przebiegu agresywnym (RZS i MIZS),
• leczenie łuszczycowego zapalenia stawów o przebiegu agresywnym (ŁZS),
• leczenie inhibitorami TNF alfa świadczeniobiorców z ciężką, aktywną postacią zesztywniającego zapalenia stawów kręgosłupa (ZZSK),
• leczenie reumatoidalnego zapalenia stawów o przebiegu agresywnym RZS).

Jakie są główne kryteria kwalifikacji do leczenia biologicznego?Do głównych kryteriów kwalifikacji zaliczamy:

• leczenie RZS:
• nieskuteczność co najmniej 2 DMARDs stosowanych przez co najmniej 6 miesięcy,
• DAS-28 >5,1,
• możliwość kwalifikacji pacjentów w wyjątkowych sytuacjach,
• leczenie ZZSK:
• kryteria nowojorskie rozpoznania,
• nieskuteczność co najmniej 2  NLPZ stosowanych co najmniej 3 miesiące każdy,
• BASDAI>4 , VAS>4, opinia eksperta,
• brak możliwości kwalifikacji pacjentów spełniających kryteria axSpA,
• leczenie ŁZS:
• postać obwodowa:
• nieskuteczność co najmniej 2 DMARDs stosowanych co najmniej 4 miesiące każdy,
• aktywna choroba,
• co najmniej 5 bolesnych i obrzękniętych stawów,
• postać osiowa: jak w ZZSK,
• postać z dominującymi objawami dactylitis i enthesitis: brak możliwości kwalifikacji.

Co należy wiedzieć o leczeniu?Leczenie biologiczne chorób reumatycznych w Polsce jest realizowane wg wytycznych MZ:

• leki są dla pacjenta dostępne za darmo, koszty pokrywa NFZ,
• NFZ zwraca koszty leku w przeliczeniu na mg substancji,
• leki są dostępne tylko w lecznictwie zamkniętym tzn. są wydawane w poradni przyszpitalnej,
• budżet programu jest ograniczony,
• leczenie może być prowadzone tylko w szpitalach, które mają podpisaną umowę na ten rodzaj świadczeń,
• program lekowy kończy się w przypadku uzyskania określonych efektów, które utrzymują się przez okres co najmniej 6 miesięcy,
• powrót do programu jest możliwy w przypadku nawrotu aktywnej choroby,
• możliwe jest leczenie sekwencyjne w przypadku nietolerancji – można 1 raz zmienić lek.