Medycyna ogólna

Grzybica jamy ustnej

Publikacja: 05 sierpień 2014
Grzybica jamy ustnej inaczej kandydoza jest poważnym problemem wielu ludzi i nie bez powodu została ona ogłoszona chorobą XIX wieku. Poznaj przyczyny, objawy oraz leczenie grzybicy w ustach.
Grzybica jamy ustnej zwana inaczej kandydozą, bądź potocznie określona zajadem jest chorobą bardzo powszechną, wywołaną przez drożdżaka - Candida albicans. Choroba ta należy do tzw. zakażeń oportunistycznych, co oznacza że do infekcji dochodzi podczas obniżonej odporności. Grzybica jamy ustnej jest bolesna i ciężka do wyleczenia. Nie leczona może być niebezpieczna i prowadzić do poważnych powikłań całego organizmu.

Przyczyny grzybicy jamy ustnej:
Większość ludzi posiada na błonach śluzowych jamy ustnej Candida albicans lecz nie choruje. Dopiero podczas obniżonej odporności organizmu dochodzi do zaostrzenia infekcji, która może zaatakować cały układ pokarmowy (gardło, żołądek, dwunastnicę, jelito cienkie, grube i odbytnicę). Na grzybicę jamy ustnej najczęściej chorują dzieci, osoby w starszym wieku noszące protezy zębowe, chorzy na AIDS, pacjenci onkologiczni oraz osoby z obniżoną odpornością np. po przeszczepach oraz palacze tytoniu. 

Główną przyczyną grzybicy jamy ustnej jest spadek odporności, nieprawidłowa dieta, zażywanie przez długi czas leków zwłaszcza antybiotyków, które powodują eliminowanie chorobotwórczych bakterii, ale i tych dobrych znajdujących się w naturalnej florze jamy ustnej, jelit oraz pochwy.

Do przyczyn wywołujących tę chorobę możemy również zaliczyć:
  • długotrwałe przyjmowanie środków antykoncepcyjnych, sterydowych,
  • chemioterapia i radioterapia,
  • zaburzenia flory jelitowej,
  • zaburzenia hormonalne,
  • niedobór żelaza, kwasu foliowego,
  • ogólne osłabienie organizmu, które może być spowodowane wyczerpaniem psychicznym, fizycznym bądź wskutek niedostatecznej ilości odpoczynku potrzebnego do prawidłowej regeneracji,
  • uczucie suchości w ustach spowodowane przez picie dużej ilości kofeiny, palenie tytoniu, nadużywanie alkoholu,
  • nieodpowiednia dieta wysoko węglowodanowa bądź uboga w składniki mineralne,
  • niedostateczna higiena jamy ustnej,
  • mikrouszkodzenia błony śluzowej bądź jej stany zapalne,
  • cukrzyca.
Objawy grzybicy jamy ustnej:
Kandydoza charakteryzuje się białym nalotem na języku i podniebieniu, a nawet może sięgać do gardła i przełyku, powodując owrzodzenia, a co za tym idzie pieczenie i ból w obrębie błony śluzowej jamy ustnej. Odmianą grzybicy są zajady kącików ust, które wynikają z niedokrwistości  i niedoboru witaminy B2. Natomiast u dzieci występują biało szare naloty tzw. pleśniawki.

Poza wymienionymi wyżej objawami klinicznymi kandydozy możemy wymienić również:
  • nadżerki,
  • zarumienienia w okolicy linii dziąseł,
  • rumieniowe plamy na języku,
  • powiększone migdałki,
  • nawracające anginy,
  • nieprzyjemny zapach z buzi,
  • uczucie suchości w jamie ustnej,
  • grzybicy jamy ustnej często towarzyszą problemy z zatokami.
Grzybica jamy ustnej może również w znacznym stopniu wpływać na stan psychiczny. Objawy, które towarzyszą tej chorobie mogą powodować dyskomfort u takich ludzi. Zaobserwowano u pacjentów z tą przypadłością brak energii, brak pewności siebie oraz leniwość i ospałość a czasami nawet ataki paniki i płaczu.

Leczenie:
Aby zdiagnozować grzybicę, najlepiej udać się do laryngologa lub dermatologa. Leczenie grzybicy jamy ustnej polega na stosowania płynów do płukania jamy ustnej między innymi:
  • woda utleniona,
  • kwas borny,
  • nadmanganian potasu,
  • jodyna - na około pół szklanki wody stosuje się kilka kropli jodyny, płuczemy utrzymując chwile w buzi kilkukrotnie i wypluwamy. Roztworu nie wolno połykać.
  • polopiryna ,
  • eludril,
  • corodyl 0,2%,
  • ziołowe płukanki z naparu z szałwii lub rumianku,
  • 1 łyżeczka sody oczyszczonej na szklankę wody.
Pomocne są również przeciwgrzybicze żele stomatologiczne:
Clotrimazolum, Mikonazol (preparaty zawierające lek: Daktarin-Oral, Mikonazol, Daktakort, Mycosolon), Terconazol.
 
Podczas leczenia grzybicy jamy ustnej niezbędne jest przestrzeganie diety, z której należy wykluczyć:
wszystkie słodycze, białą mąkę owoce, kiełki, alkohol.

Stosowane są doustne antybiotyki przeciwgrzybicze zawierające:
Flukonazo, Nystatyna, Amfoterycyna B, Natamycyna, Ketokonazol, Mikonazol.

Jakie badania należy wykonać? 
  • Badanie mikroskopowe.
  • Diagnostyka mykologiczna - wykonanie posiewu (wymazu z jamy ustnej) do badania laboratoryjnego.
  • ELISA -  test immunoeznymatyczny polega na wykryciu w organizmie przeciwciał danego gatunku grzyba (IgG).
  • Test PCR - opiera się na identyfikacji DNA Candidy Albicans. Polega ona na podświetleniu fragmentu sekwencji DNA grzyba promieniami UV.
  • Badanie mikroskopowe żywej kropli krwi.
  • Źródło:
    Grzybice jamy ustnej E.Spiechowicz, E.Mierzwińska-Nastalska.

    Ostatnie publikacje