Czy w ciąży można przyjmować antybiotyki?

Funkcjonuje powszechna zasada, że kobiety w ciąży nie mogą zażywać leków. Co jednak w przypadku gdy stan zdrowia wymaga leczenia antybiotykami? Kiedy można je stosować? Czasami niezażycie leku powoduje skutki poważniejsze niż jego zażycie.

Antybiotyki w ciąży są oczywiście niewskazane ponieważ mogą powodować wystąpienie wad wrodzonych płodu, jednakże czasami zaniedbanie leczenia będzie miało poważniejsze skutki niż potencjalne zagrożenie płodu. Przed wypisaniem recepty należy obowiązkowo poinformować lekarza o ciąży, to on zdecyduje jaki lek i czy należy podać.

Leki w zależności od poziomu bezpieczeństwa przyjmowania w ciąży antybiotyki dzielą się na grupy:

Grupa A - leki nie wpływają na występowanie wad rozwojowych, nie działają bezpośrednio i pośrednio toksycznie na płód, np. penicylina benzylowa i fenoksymetylowa, ampicylina, amoksycylina.

Grupa B:

• B1 - badania na zwierzętach nie wykazały, aby leki zwiększały częstość uszkodzeń płodu, np.penicylina prokainowa, nitrofurantoina;

• B2 - brak badań na zwierzętach, wg. dostępnych badań nie wykazano aby lek wpływał na częstość występowania uszkodzeń płodu, np. amfoterycyna, pyrazynamid;

• B3 - badania na zwierzętach wykazały, że lek zwiększa częstość uszkodzeń płodu, np. tynidazol, flucytozyna, flukonazol;

Grupa C - leki poprzez swoje działanie farmakologiczne powodują szkodliwe skutki (z wyjątkiem wad rozwojowych) u ludzkiego płodu lub noworodka, które mogą być odwracalne, np. sulfonamidy, chloramfenikol, wankomycyna;

Grupa D - leki powodujące lub podejrzewa się, że powodujące wady rozwojowe lub nieodwracalne uszkodzenie płodu, np. chinina, chlorochina, doksycyklina, metronidazol (FDA)

Grupa X - leki bezwzględnie zakazane do stosowania podczas ciąży, wykazujące silne działania niepożądane na płód, zaburzające jego rozwój lub funkcje fizjologiczne. W przypadku zastosowania tych leków możliwość uszkodzenia zarodka jest dużo większa niż mogące wystąpić działanie lecznicze.

Wskazania do stosowania antybiotyków w ciąży:

• zakażenia bakteryjne, które nie leczone mogą negatywnie wpływać na rozwój płodu, występują najczęściej,

• zakażenia górnych i dolnych dróg oddechowych,

• zakażenia układu moczowego, w tym bezobjawowa bakteriuria,

• odmiedniczkowe zapalenie nerek,

• waginoza,

• zakażenia Chlamydia trachomatis,

• rzęsistkowica,

• rzeżączka i inne choroby przenoszone drogą płciowa (kiła),

• nosicielstwo paciorkowca gr. B,

• przedwczesne pęknięcie pęcherza płodowego,

• poważne choroby w czasie ciąży, np. zapalenie wsierdzia .

Należy unikać stosowania leków w czasie ciąży zwłaszcza zaś w I trymestrze. Wiele leków można w przypadkach uzasadnionych medycznie przyjmować w ciąży. Zawsze jednak trzeba zachować ostrożność i skonsultować się z lekarzem.