Medycyna ogólna

Tężec - przyczyny, objawy, leczenie

Publikacja: 23 październik 2012
W sytuacji zranienia lekarz zleca wykonanie Ci iniekcji przeciwtężcowej? Czy zastanawiałeś się kiedykolwiek, przed jakimi następstwami Cię uchronić? Przeczytaj poniżej...
Tężec jest chorobą wywołaną przez toksynę neurotropową, produkowaną przez laseczki tężca – Clostridium tetani. Laseczki tężca mają zdolność do sporogenezy, tzn. zdolność do wytwarzania spor, czyli zarodników. Są beztlenowcami, najlepiej wzrastają w podłożach wzbogaconych w aminokwasy i witaminy w temperaturze 37 stopni Celsjusza i pH 7,4. Laseczka tężca najczęściej bytuje w glebie, kurzu, wodzie, zarówno słodkiej jak i słonej oraz w zwierzęcych odchodach.

Przyczyny choroby
Tężec jest chorobą przyranną, związaną z przerwaniem ciągłości powłok skórnych i zanieczyszczeniem rany zarodnikami. Przeważają drobne zranienia, otarcia naskórka, np. skaleczenia:
  • drzazgą,
  • kolcem, 
  • gwoździem, 
  • drutem, 
  • szkłem.
Małe zranienia są lekceważone przez zranionych, którzy często nie podejmują próby oczyszczenia rany, a tym bardziej nie zgłaszają się do lekarza.

Objawy
Do rany wraz z brudem i ziemią przenikają bakterie. Po wniknięciu do organizmu produkują one silną truciznę, zwaną tetanospazminą. Toksyna ta uszkadza centralny układ nerwowy. Objawy, które mogą towarzyszyć tężcowi to:
  • rozdrażnienie,
  • bóle głowy,
  • bezsenność, 
  • nieuzasadnione pocenie,
  • uczucie napięcia poszczególnych grup mięśniowych,
  • uczucie napięcia w gardle, problemy z połykaniem,
  • napięcie mięśni żwaczy, co prowadzi do szczękościsku,
  • wzmożenie napięcia mięśni mimicznych twarzy i mięśni szyi.
Wyżej wymienione objawy prowadzą do przykurczów i w ten sposób powstaje tzw. „uśmiech szyderczy” z przesunięciem kącików ust w dół i na zewnątrz, silnym zaciśnięciem warg i przymrużeniem powiek. Mięśnie szyi i karku są naprężone, unieruchamiając głowę i nie pozwalając na jej przygięcie. Sztywność karku szybko narasta, a ruchy boczne głowy są także utrudnione. Występują napadowe prężenia mięśni całego ciała. W naturalnym przebiegu choroby spożywanie pokarmów jest często niemożliwe, a picie bardzo utrudnione.

Leczenie
Po rozpoznaniu tężca należy rozpocząć leczenie szpitalne w warunkach intensywnej opieki medycznej w klinice chorób zakaźnych. Leczenie polega na:
  • zapobieganiu wytwarzania tetanospazminy,
  • neutralizacji tworzonego i transportowanego jadu,
  • przeciwdziałaniu wzmożonemu napięciu mięśniowemu i napadom prężeń,
  • utrzymaniu podstawowych funkcji życiowych,
  • uzupełnieniu niedoborów w organizmie,
  • licznych zabiegach pielęgnacyjnych.
Nieleczony tężec kończy się śmiercią, dlatego ważna jest przede wszystkim profilaktyka przeciwtężcowa.

 Jak zapobiegać?
  • Dzieci przechodzą pełen cykl szczepień obowiązkowych w 1, 2, 6, 14 i 19 roku życia.
  • Aby uchronić osobę dorosłą przed zachorowaniem, konieczne jest powtarzanie podawania dawek szczepionki w odpowiednich odstępach czasu w ciągu całego życia, nie rzadziej niż co 10 lat.
  • Po każdym, nawet najmniejszym zranieniu należy zdezynfekować ranę.
  • W przypadku naruszenia ciągłości tkanek zanieczyszczonym przedmiotem należy zgłosić się do lekarza.
  • Źródło:
    Tężec, zapobieganie i leczenie, Prof. dr hab. med. Artur Gałązka

    TEL-MED POLECA

    USG Koziegłowy Czerwonak/ Ginekolog USG 3D Koziegłowy/ USG bioderek/ Okulista dziecięcy

    Centrum Medyczne PRO FAMILIA / Koziegłowy

    woj. wielkopolskie
    Koziegłowy, ul. os. Leśne 7 f
    • czynna
    • nieczynna

    Ostatnie publikacje

    Czy wiesz że.. ?
    80 procent zakażeń laseczką tężca powstaje wskutek drobnych zranień.