Co to jest Neuropsychologia?

Neuropsychologia to nauka o związkach między mózgiem a funkcjonowaniem psychicznym. Początki neuropsychologii   wiążą się z badaniami osób z uszkodzeniami mózgu i występującymi u nich zaburzeniami funkcji psychicznych, np.: pamięci, koncentracji uwagi, orientacji przestrzennej, mówienia, czytania, liczenia i innych czynności .

Głównym przedmiotem zainteresowania neuropsychologii są zaburzenia tzw. funkcji poznawczych, umożliwiających poznanie różnych zjawisk w otaczającym nas świecie czyli uczenia się, ale także zaburzenia funkcjonowania emocjonalnego, powstałe po uszkodzeniach mózgu.

Na przełomie  lat 60-tych i 70-tych XX stulecia powstały koncepcje, które pozwalały odzyskiwać utracone zdolności drogą odpowiednich ćwiczeń, co nazywamy terapią neuropsychologiczną.

Z praktycznego punktu widzenia neuropsychologię można podzielić na: neuropsychologię kliniczną zajmującą się skutkami chorób neurologicznych i uszkodzeń mózgu oraz neuropsychologię edukacyjną skupioną na trudnościach w uczeniu się.

Neuropsychologia kliniczna:

Dziedzina ta dotyczy osób po przebytych uszkodzeniach mózgu, np. w przebiegu chorób neurologicznych, udarów mózgu, uszkodzeń mózgu po urazach głowy. Występujące wówczas zaburzenia funkcji psychicznych, np. zaburzenia mowy, myślenia, pamięci, uwagi, orientacji przestrzennej ( mapa, wskazania zegara, liczenia, czytania i pisanie) wymagają dokładnego zbadania i opracowania metod ćwiczeń ( terapii).        

Neuropsychologia edukacyjna: 

Jeśli neuropsychologia zajmuje się głównie procesami poznawczymi, to naturalne jest jej zainteresowanie przebiegiem uczenia się. Mikrouszkodzenia mózgu są zjawiskiem bardzo częstym, dotyczącym blisko połowy osób. Częstą przyczyną jest okołoporodowe uszkodzenie mózgu. Dla neurologa osoby takie są „zdrowe”. Na przykład roztargnienie jest tak powszechne, że często jest uważane za „cechę charakteru” („ on już taki jest roztrzepany”), podczas gdy może to być skutek mikrouszkodzeń mózgu.

To, że dziecko nie może poradzić sobie z: matematyką, geografią, językami obcymi lub pisownią w języku ojczystym – może być ( i zazwyczaj bywa) skutkiem (odwracalnym) zaburzeń pracy mózgu. Warto zauważyć, iż towarzyszą temu stresy w szkole i niechęć do nauki. Jest na to sposób - terapia neuropsychologiczna. Polega ona na realizowaniu w domu, z mamą lub tatą, około 30-minutowych ćwiczeń według wskazań specjalisty i z okresowym testem sprawdzającym postęp pracy.

Po okresie około 6-8 miesięcy sprawność dziecka wyraźnie się poprawia. Jest to efekt trwały.

Przykłady zastosowań diagnozy i terapii neuropsychologicznej:

• problemy w nauce szkolnej
• nadpobudliwość
• badanie i rozwijanie uzdolnień: wybór szkoły, klasy, kierunek studiów, praca, działalność gospodarcza
• efektywne techniki zapamiętywania, strategie nauki do sprawdzianów, egzaminów, matury
• zaburzenia rozwoju umysłowego, w tym także zburzenia: mowy, myślenia, pamięci, uwagi
• stany po urazach, udarach mózgu i innych chorobach neurologicznych
• otępienie (np.choroba Alzheimera)
• wspomaganie sprawności umysłowej w przebiegu psychoz (np.schizofrenia)