Ważny temat

Sposoby leczenia depresji sezonowej

Publikacja: 01 grudzień 2010 Ostatnia aktualizacja: 02 grudzień 2010
Główne metody leczenia depresji sezonowej to światłoterapia, oraz klasyczne metody - skuteczne również w terapii zwykłej depresji, takie jak farmakoterapia oraz terapia psychologiczna, np. poznawczo-behawioralna. Poniżej przedstawiona została krótka charakterystyka wybranych sposobów leczenia.
Światłoterapia

Liczne badania nad światłoterapią są trudne do jednoznacznego zinterpretowania. Jest to związane z problematycznym pomiarem rzeczywistego efektu terapii światłem w stosunku do próby placebo. Jednakże lekarze są generalnie zgodni co do tego, iż istnieją duże szanse na ustąpienie objawów depresji sezonowej w przypadku zastosowania światłoterapii. Wymaga ona jednak czasu, oraz systematyczności i zaangażowania ze strony pacjenta.

Światłoterapia polega często na siedzeniu w zasięgu specjalnego źródła światła, znacznie silniejszego niż zwykła żarówka. Sztuczne światło ze zwykłej domowej lampy ma zwykle  200-500 luksów. Dla terapii depresji sezonowej potrzebne jest światło o intensywności 2500 luksów, a więc około 10 razy silniejsze.

Terapię należy zacząć w miesiącach jesiennych, przed lub na początku wystąpienia objawów. Należy siedzieć w odległości około 0,5 – 1 m od urządzenia, twarzą do światła, nie patrząc jednak bezpośrednio na nie! Czas dzienny terapii waha się od 30-45 minut do 2-3 godzin w zależności od siły światła. Można w tym czasie czytać, jeść lub wykonywać inne czynności, dlatego wiele osób instaluje źródło światła np. na biurku. Pora dnia może być różna – niektóre badania wskazują na dużą skuteczność naświetlania w godzinach porannych, ale inne wskazują na lepsze efekty w porze dostosowanej do potrzeb pacjenta. Warto zaznaczyć, iż niektórzy mogą mieć problem z zaśnięciem bezpośrednio po zakończeniu sesji. Dlatego można ją przeprowadzić np. podczas śniadania, czy przed pójściem do pracy.

Ciekawym uzupełnieniem terapii światłem jest stosowanie symulatorów świtu. Są to urządzenia powoli zwiększające natężenie światła o poranku (gdy jest naturalnie ciemno), około 60-90 minut przed planowaną godziną pobudki.

Jednak światłoterapia nie polega na zwykłym wydłużeniu godzin ekspozycji na światło. Zwłaszcza, że może być ona przeprowadzana w dzień. Silne światło pobudza jednak za pośrednictwem wzroku nasz układ nerwowy, wpływając na poziom hormonów i neuroprzekaźników odpowiadających za samopoczucie.

Wiele osób odczuwa poprawę nastroju już po kilku dniach. Wówczas, dla utrzymania tego stanu jest niezbędne kontynuowanie terapii aż do nastania wiosny. Wielu pacjentów zaobserwuje jednak pierwsze efekty dopiero po 4-6 tygodniach. Światłolecznictwo zwykle jest skuteczne u 8 na 10 pacjentów cierpiących na depresję sezonową. Należy jednak koniecznie poinformować lekarza, jeśli poprawa nie nastąpiła po 6 tygodniach od rozpoczęcia leczenia.

Istnieje teoretyczne ryzyko uszkodzenia siatkówki przy niewłaściwym stosowaniu światłoterapii. Nie było jednak do tej pory zarejestrowanych przypadków takich wypadków podczas stosowania odpowiednio zaprojektowanych lamp, emitujących odpowiednio małą ilość promieniowania UV (czyli z zakresu szkodliwego widma światła widzialnego – tego zakresu, który wywiera negatywny wpływ na skórę i oczy). Jedyne efekty uboczne terapii, jakie odnotowano, to sporadyczne bóle głowy, trudności z zasypianiem bezpośrednio po sesji, rozdrażnienie i zmęczenie.

Należy pamiętać, iż wiele lamp o silnym świetle, nie przeznaczonych do światłoterapii, może emitować dużo promieniowania UV!

Ważne jest również, aby w okresie zimowym korzystać jak najwięcej z naturalnego światła słonecznego, co najmniej 1-2 godziny dziennie spacerując podczas dnia. Korzystne byłoby też zaplanowanie aktywnego urlopu. Można też rozważyć spędzenie go za granicą, w kraju bardziej nasłonecznionym w miesiącach zimowych.

Więcej informacji na temat światłolecznictwa:Terapia światłem na jesienne dolegliwości

Zwykłe metody leczenia depresji niesezonowych

Zwykłe leczenie, typowe dla niesezonowych typów depresji jest również opcjonalną metodą terapii dla jej sezonowej postaci. Może to być podawanie antydepresantów i terapia farmakologiczna, oraz różnorodne formy terapii psychologicznej, np. poznawczo-behawioralna. Dla zwalczenia objawów pomocne są również ruch i regularne ćwiczenia fizyczne.

Należy pamiętać także, że światłoterapia nie jest skuteczną metodą leczenia zwykłej, niesezonowej depresji.
Źródło:
Patient UK

Ostatnie publikacje