Higiena uszu u dzieci

Woskowina jest mieszaniną wydzielin gruczołów łojowych i potowych skóry przewodu słuchowego zewnętrznego oraz złuszczonych komórek naskórka. Jest to naturalny sposób naszego organizmu na ochronę uszu przed brudem i bakteriami. Jej wygląd, konsystencja i ilość są uwarunkowane genetycznie, u większości osób woskowina jest wilgotna, miękka, barwy od żółtej do ciemnobrązowej. Normalnie jest ona usuwana przez mechanizmy samooczyszczania związane z przesuwaniem się naskórka i ruchami żuchwy. Nadmierna higiena np. za pomocą patyczków kosmetycznych może zaszkodzić dziecku. Po pierwsze, może nawet przerwać błonę bębenkową. Jej uszkodzenie powoduje krwotok i przyczynia się do powstawania stanów zapalnych. Po drugie, mechaniczne próby usuwania woskowiny są nieskuteczne i wpychają ją bardziej w przewód słuchowy. Może to pobudzić organizm do większej produkcji woskowiny, a wtedy pojawią się trudności ze słuchem oraz uczucie zatkanego ucha. Stąd prawidłowa higiena uszu dzieci powinna obejmować jedynie małżowinę i jej okolice – wszelkie mechaniczne działania pozostawmy specjaliście laryngologowi bądź pielęgniarce.

Należy delikatnie przemywać dziecku uszka podczas kąpieli, można użyć w tym celu namydlonej gąbki, a następnie spłukać wodą. Trzeba zachować ostrożność aby woda nie wlewała się do środka ucha, szczególnie w przypadku infekcji ucha. Po kąpieli należy dokładnie osuszyć uszy – nie używaj w tym celu suszarki czy patyczków, delikatnie i dokładnie przetrzyj małżowinę ręcznikiem (możesz do tego celu wykorzystać róg pieluszki lub ręcznika).

Nadmiar woskowiny można także rozpuścić za pomocą specjalnych preparatów na bazie oleju z oliwki. Możne je stosować już od 3. miesiąca życia dziecka, najlepiej około raz na dwa tygodnie. Środki takie są dostępne m.in. w formie sprayów oraz kropli. Są to środki bezpieczne i w żaden sposób nie mogą dziecku zaszkodzić. Nie tylko wspomagają naturalny proces wydostawania się woskowiny z przewodu słuchowego, ale też działają antybakteryjnie, łagodzą podrażnienia i nawilżają przesuszoną skórę.

Można też używać patyczków z bawełnianą końcówką, chociaż jest to metoda coraz częściej odradzana przez specjalistów z uwagi na ryzyko uszkodzenia. Patyczków można używać jedynie w celu zebrania nadmiaru woskowiny z małżowiny ucha. Należy jednak uważać aby nie wkładać patyczka zbyt głęboko żeby nie zapychać w ten sposób przewodu słuchowego. Urazy skóry przewodu mogą także zwiększać ryzyko powstania w jej obrębie stanu zapalnego.

Powstawanie czopów woskowinowych i nawracające zatykanie ucha jest typowe dla okresu dziecięcego. Usuwanie nadmiaru wydzieliny staje się zatem bardzo istotne, ponieważ może ona powodować nieprzyjemne szumy w uchu, piski, a nawet niedosłuch, a co za tym idzie, gorszy rozwój mowy u małego dziecka. Jak wspomniano, w zapobieganiu tworzenia korka w uchu u dzieci oraz w usuwaniu zalegającej woskowiny powodującej uczucie zatkania ucha świetnie sprawdzają się preparaty na bazie oliwy z oliwek lub parafiny. Kiedy dziecko ma zatkane ucho dość często, preparaty rozpuszczające woskowinę i przeciwdziałające jej odkładaniu mogą być stosowane nawet kilka razy w ciągu dnia. Jeżeli mimo to dochodzi do zalegania korków woskowinowych, dziecko gorzej słyszy, zgłasza ból ucha i swędzenie w uchu, niezbędna jest wizyta u lekarza – konieczny będzie zabieg płukania ucha.
Bezwzględnie przeciwwskazane jest też samodzielne usuwanie korków woskowinowych za pomocą haczyków lub innych narzędzi, jak też płukanie uszu wodą o nieprawidłowej temperaturze (zbyt zimną lub zbyt ciepłą). Niewskazane jest także wlewanie dziecku wody utlenionej do ucha. Z problemem zalegającej woskowiny należy zgłosić się do lekarza.