Ciąża

Toksoplazmoza groźna dla dziecka

Publikacja: 02 wrzesień 2009 Ostatnia aktualizacja: 13 wrzesień 2009
Toksoplazmoza jest szeroko rozpowszechnioną chorobą wywołaną przez pierwotniaka Toksoplasma gondii. Jest to pasożyt żyjący wewnątrz komórek organizmu różnych zwierząt domowych i dzikich. Jedynym dotychczas poznanym żywicielem ostatecznym (w organizmie którego pasożyt dojrzewa do postaci dorosłych i rozmnaża się płciowo) jest kot.
U człowieka zarażenie przebiega najczęściej bezobjawowo. Zarażeniu można ulec raz w życiu. Po ostrym okresie choroby pasożyt przeżywa w organizmie człowieka, nie wywołując najczęściej żadnych objawów klinicznych.

Drogi zarażenia:
  • spożycie cyst tkankowych pasożyta w niedosmażonym, niedogotowanym lub surowym mięsie (tatar), półsurowych wędlinach (metce, salami)
  • kontakt z zanieczyszczoną kocimi odchodami glebą lub wodą, spożywanie zanieczyszczonej glebą żywności (głównie warzyw spożywanych na surowo) - (ok. 10%)
  • zarażenie wrodzone - zazwyczaj w przebiegu pierwotnego zarażenia kobiety ciężarnej.
Okres wylęgania: 1 do 3 tygodni.

Toksoplazmoza nabyta charakteryzuje się:
  • przebiegiem bezobjawowym (najczęściej)
  • miejscowym powiększeniem węzłów chłonnych, głównie szyjnych i karkowych
  • zespołem „mononukleozopodobnym", przebiegającym z gorączką, uogólnionym powiększeniem węzłów chłonnych, złym samopoczuciem, szybkim męczeniem się, bólami głowy, mięśni i gardła.
Zazwyczaj zarażenie ulega samoograniczeniu.

Toksoplazmozę nabytą rozpoznaje i diagnozuje lekarz w poradni chorób zakaźnych (odzwierzęcych i pasożytniczych), decyduje również o sposobie leczenia.

Zapobieganie:
  • niespożywanie surowego mięsa
  • dokładne mycie rąk po przyrządzeniu mięsa
  • utrzymywanie w czystości desek do krojenia mięsa, noży, naczyń
  • używanie rękawiczek gumowych do pracy w ogrodzie oraz przy czyszczeniu pojemnika z kocimi odchodami
  • dokładne mycie warzyw przed spożyciem
  • przestrzeganie zasad higieny, mycie rąk, zwłaszcza po zabawie w piaskownicy, na boisku itp.
Objawy kliniczne toksoplazmozy wrodzonej:
Do zarażenia płodu może dojść w sytuacji, gdy kobieta ulegnie świeżemu zarażeniu T. gondii w czasie ciąży lub tuż przed zajściem w ciążę. Po zarażeniu pasożyt przejściowo jest obecny we krwi ciężarnej kobiety i poprzez łożysko może dostać się do krwi dziecka.

Ryzyko zarażenia płodu zależy od okresu ciąży, w którym doszło do zarażenia matki. Objawy toksoplazmozy mogą wystąpić tuż po porodzie, ujawnić się w pierwszych miesiącach lub latach życia, a nawet później - w wieku młodzieńczym lub dorosłym (zmiany w gałce ocznej).

Najbardziej typowe objawy to:
  • wodogłowie lub małogłowie
  • zapalenie siatkówki i naczyniówki
  • małoocze
  • zwapnienia śródczaszkowe
  • padaczka
  • niedorozwój psychoruchowy.
Zapobieganie: przed planowaną ciążą lub na jej początku kobiety powinny mieć wykonane badania w kierunku ewentualnego zarażenia T. gondii (świeżego lub przebytego) oraz pamiętać o wszystkich możliwościach zapobiegania zarażeniu.
Źródło:
M. Szczepańska-Putz "Jak pielęgnować dziecko z chorobą zakaźną"

Ostatnie publikacje