Wady postawy oraz leczenie ich za pomocą jogi

Prawidłowa postawa kręgosłupa jest bardzo ważna dla naszego ciała. Naturalnie kręgosłup powinien być wygięty w kształt litery S. Wszelkie zaburzenia tego kształtu przyczyniają się do zaburzeń, które utrudniają utrzymanie prawidłowej postawy, pełnego zakresu ruchu oraz przede wszystkim brak bólu. Utrzymywanie przez lata złej postawy skutkuje w przyszłości poważnymi problemami z bezbolesnym poruszaniem się. Aby zachować zdrowie i sprawność warto zadbać o to jak najwcześniej. Świetną formą profilaktyki jest joga, dzięki której uczymy się prawidłowej postawy.

Prawidłowa postawa
Natura kształtuje kręgosłup człowieka nadając mu cztery krzywizny: dwa wygięcia do przodu zwane lordozami- w odcinku szyjnym i lędźwiowym oraz dwa wygięcia do tyłu, czyli kifozy- w odcinku piersiowym i krzyżowym. Dzięki temu kręgosłup jest przystosowany do utrzymania postawy wyprostowanej bez przeciążania kręgów i krążków międzykręgowych, z których się składa. Stabilność kręgosłupa jest utrzymywana przez mięśnie, które trzeba ćwiczyć aby zachowały swoje funkcje. powtarzanie niewłaściwych ruchów spowoduje, że kręgosłup przyjmie taki wzorzec za obowiązujący i do niego się dostosuje. Czyli niezauważenie i systematycznie zacznie zmieniać kształt, aby dopasować się do codziennych czynności. Dlatego, o ile nie występują nieprawidłowości w samej budowie kostno-więzadłowej kręgosłupa, należy pamiętać, żeby zadbać o prawidłowy gorset mięśniowy dla naszego kręgosłupa. Prawidłowa postawa charakteryzuje się następującym wyglądem:

• głowa jest nieznacznie wysunięta do przodu, ustawiona nad klatką piersiową, biodrami i stopami
• brzuch jest płaski, cofnięty w stosunku do klatki piersiowej (otyłość utrudnia obserwację)
• łagodnie zarysowane wygięcie kręgosłupa w kształcie litery S w płaszczyźnie strzałkowej
• barki na jednej wysokości, nie wysunięte do przodu
• łopatki przylegające do klatki piersiowej

Wady postawy
Złe nawyki i brak ruchu stopniowo przyczyniają się do pojawienia się wad postawy. Mają one dalekosiężne skutki, np. wypychanie brzucha do przodu (siedząc lub stojąc) skutkuje przemieszczaniem się narządów wewnętrznych w niewłaściwe miejsce i zwiększa się tym samym podatność organów brzucha na różne choroby, ale i problemy z menstruacją, migreny, rozchwianie emocjonalne i trudności z koncentracją. Jeśli w porę nie podejmiemy aktywności fizycznej, która uchroni kręgosłup przed skrzywieniami, oto jakie wady mogą wystąpić:

• plecy okrągłe- pogłębiona kifoza piersiowa
• plecy wklęsłe- pogłębiona lordoza lędźwiowa
• plecy okrągło-wklęsłe – pogłębienie kifozy piersiowej i lordozy lędźwiowej
• plecy płaskie – brak, płaszczenie fizjologicznych wygięć kręgosłupa
• postawa skoliotyczna inaczej skolioza, charakteryzująca się skrzywieniem w trzech płaszczyznach- czołowej, strzałkowej i poprzecznej.

Wpływ jogi
Ćwiczenia fizyczne hatha jogi łączą w sobie rozciąganie mięśni z ich nieznacznym napinaniem a ponadto wydłużają kręgosłup przez czynną pracę mięśni, zwiększają ruchomość w stawach, likwidują przykurcze mięśniowe i kształtują nawyk poprawnego „trzymania się”. Wydłużenie kręgosłupa odbywa się poprzez ruch kości ogonowej w dół wraz z jej ruchem w kierunku kości łonowej, a przedniej części miednicy w górę, co rozciąga odcinek lędźwiowy, łagodząc tym samym lordozę lędźwiową. Ponadto uwypukla się klatkę i wydłuża tył szyi tak, aby głowa była w tzw. płaszczyźnie frankfurckiej, to jest oczy i uszy powinny leżeć w jednej płaszczyźnie równoległej do podłoża, co pozwala na spłaszczenie kifozy piersiowej i lordozy szyjnej. Asany hatha jogi to pozycje stojące, siedzące, wygięcia do przodu i do tyłu, skręty, pozycje odwrócone, leżące i różne. Odpowiednie pozycje powinny być dobrane indywidualnie do potrzeb uczestnika, stopnia zaawansowania schorzenia, a także odczuwanego dyskomfortu z powodu bólu. Idealnie dopasowany harmonogram wykonywanych asan będzie skutkował tym, iż w trakcie konkretnych ćwiczeń, uczestnik treningu, nie będzie odczuwał bólu.

Edukacyjny charakter jogi
Joga budzi świadomość ciała i rozwija uważność w działaniu. Powoduje, że ćwiczący zapoznaje się ze szkieletowo-mięśniową budową ciała, poznaje rodzaje ruchu i pracę mięśni.  Pozycje jogi - asany korygują postawę, likwidują asymetrie, rozwijają poczucie równowagi, uczą prawidłowego stania, właściwego rozkładania ciężaru ciała, uczą koordynacji, stabilności. Działając kompleksowo na cały organizm, joga redukuje nawyk kompensacji i wytwarza nowe, prawidłowe wzorce ruchowe. Ćwiczenia powinny być wdrażane jak najwcześniej, wtedy można spodziewać się dobrych efektów i zapewnić pełną profilaktykę,  ich odsuwanie na dalszy plan działa na niekorzyść organizmu. W przypadkach dolegliwości chorobowych uprawianie jogi należy skonsultować z lekarzem lub fizjoterapeutą.