Kobieta

Czym jest hiperprolaktynemia?

Publikacja: 02 marzec 2020
Mówiąc o hiperprolaktynemii, mówimy o nadmiarze hormonu prolaktyny we krwi. Chcąc zbadać poziom prolaktyny we krwi warto pamiętać, że jej normy będą różne, w zależności od tego, w jakiej fazie cyklu będzie wykonane badanie. Jej poziom zależny jest głównie od:
  • rytmu dobowego – najwyższy poziom prolaktyny jest rano, później stopniowo ulega zmniejszeniu,
  • cyklu miesiączkowego - w tym przypadku największe stężenie prolaktyny pojawia się około 14 dnia po pierwszym dniu miesiączki, następnie poziom spada. Generalnie poziom prolaktyny największy jest w czasie ciąży.
Do wzrostu stężenia prolaktyny przyczynić się może również stres, zmęczenie czy też aktywność seksualna.

Objawy podwyższonej prolaktyny

Podwyższony poziom prolaktyny u kobiet może powodować:
  • zaburzenia miesiączkownia
  • niepłodność
  • hipogonadyzm
  • suchość pochwy
  • mlekotok
  • hirsutyzm
  • osteopenia
  • osteoporoza
  • częste bóle głowy
  • zaburzenia widzenia
  • przyrost wagi ciała
Mimo, że hiperprolaktynemia dotyka głównie kobiet, może pojawić się także u mężczyzn, u których nierzadko skutkuje hpogonadyzmem, ginekomiastą czy też zaburzeniami erekcji.

Przyczyny hiperprolaktynemii

Hiperprolaktynemia może mieć różne przyczyny. Wśród nich nierzadko wymienia się gruczolaka przysadki mózgowej. Najczęściej są to makro lub mikrogruczolaki o średnicy poniżej 1 cm. Hiperprolaktynemia wynikać również z innych chorób. Mogą ją wywołać
  •  nieprawidłowości osi podwzgórzowej
  • niewydolność nerek
  • niedoczynność tarczycy
  • schorzenia wątroby
  • stres
Należy pamiętać, że przyjmowane leki również mogą wpływać na zwiększenie stężenia prolaktyny w organizmie. Do takiej grupy możemy zaliczyć niektóre leki psychotropowe, leki na nadciśnienie tętnicze, chorobę wrzodową lub leki przyjmowane z powodu schizofrenii.

Diagnostyka hiperprolaktynemii

W przypadku podejrzenia hiperprolaktynemii pierwszym krokiem powinno być wykonanie badań laboratoryjnych i oznaczenie stężenia prolaktyny we krwi. Warto również zbadać poziom TSH – pod kątem niedoczynności tarczycy. Jeśli powyższe czynniki zostaną wyeliminowane, w diagnostyce pomocne mogą okazać się badania obrazowe – rezonans magnetyczny lub tomografia komputerowa, które pozwolą wykluczyć obecność guza przysadki.

Leczenie hiperprolaktynemii

Warto zaznaczyć, że hiperprolaktynemia nie jest chorobą, a jedynie następstwem jakiejś choroby. W związku z tym jej leczenie będzie zależne od przyczyn. Gdy okaże się, że to przyjmowane leki powodują wzrost stężenia prolaktyny, być może rozwiązaniem będzie zmiana farmaceutyków.
W przypadku występowania guzów przysadki przyjmuje się leki, które hamują wydzielanie prolaktyny. W większości przypadków gruczolaki dobrze reagują na leczenie farmakologiczne, stąd też nie usuwa się ich chirurgicznie. Wybór leku i ustalenie jego dawki ustalany jest zawsze z lekarzem. Warto podkreślić, że terapia niejednokrotnie jest wieloletnia i wymaga regularnych kontroli.
Źródło:

Lewiński A., Klencki M.: Choroby przysadki i podwzgórza w Endokrynologia kliniczna dla ginekologa, internisty i pediatry (red.) T.E.Romera. Springer PWN

Ostatnie publikacje