Medycyna ogólna

Kręgozmyk - przyczyny, stopnie zaawansowania, leczenie

Publikacja: 25 maj 2019 Ostatnia aktualizacja: 28 czerwiec 2019
Kręgozmyk jest to choroba kręgosłupa, które polaga na przemieszczeniu się kręgów względem siebie. Krąg poprzedzający ulega wtedy przemieszczeniu do przodu w stosunku do kręgu, który leży poniżej. W większości przypadków tworzy się to na skutek powstawania przerwy w łuku kręgowym. Jest to tak zwana kręgoszczelina, która powstaje w miejscu gdzie łączą się wyrostki stawowe. Schorzenei z reguły pojawia się w części dolnej kręgosłupa lędźwiowo-krzyżowego oraz może rozwijać się zarówno u dorosłych, młodzieży, dzieci i osób starszych. Nieleczony kręgozmyk najczęściej prowadzi do zaniku stabilności kręgosłupa, dolegliwości bólowych, a długo utrzymujący się prowadzi także do wystąpienia objawów neurologicznych. Wśród przyczyn schodzenia wyróżnia się:
  • spondylozy,
  • wrodzone wady kręgu,
  • zwyrodnienia kręgosłupa,
  • degradacje krążków międzykręgowych,
  • następstwa ostrych i przeciążeniowych urazów,
  • utratę elastyczności więzadeł.

Jakie mamy rodzaje kręgozmyku?

Przez wzgląd na przyczynę powstawania kręgozmyku, wyodrębnić można następujące typy:
  • węzinowy - najczęściej występujący, ponad połowa wszystkich przypadków, powstaje na skutek przerwania węziny, która stanowi część międzywyrostkową łuku kręgu,
  • zwyrodnieniowy - konsekwencja zmian degeneracyjnych stawów kręgosłupa i krążków międzykręgowych, pojawia się lokalna niestabilność, osteofity obecne na krawędziach kostnych przyczyniają się do zwężenia otworów międzykręgowych i kanału,
  • urazowy - w wyniku urazów, zadziałania dużych sił, które prowadzą do załamania łuku kręgu,
  • dysplastyczny - wrodzony niedorozwój stawów i łuków kręgowych, dotyczy przejścia lędźwiowo-krzyżowego, stanowi 25% przypadków,
  • patologiczny - patologiczna destrukcja części łuku kręgowego w wyniku np. choroby Pageta, nowotworów czy wrodzonej łamliwości kości.

Jakie są objawy kręgozmyku?

Podstawowe objawy wystąpienia kręgozmyku to przede wszystkim dolegliwości bólowe kręgosłupa lędźwowo-krzyżowego, które nasilają się podczas przemieszczania, podczas siadania lub wstawania, w pozycji stojącej, a które ustępują po odpoczynku. Ból ma charakter korzeniowy, który promieniuje do kończyn dolnych. W większości przypadków obserwuje się chromanie przestankowego typu końskiego ogona, charakteryzujące się bólem, osłabieniem nóg podczas chodzenia, zaburzeniami czucia. Objawy te szybko ustępują po odpoczynku lub pochyleniu się do przodu. Wraz z nasilaniem się objawów wystąpić może ograniczenie sprawności fizycznej, osłabienie siły mięśni i zaburzenia uczucia, a w skrajnych przypadkach pojawiają się poważne objawy neurologiczne jak niedowład kończyn lub nietrzymanie moczu.

Stopnie zaawansowania kręgozmyku

Wyróżnia się kilka stopni zaawansowania choroby. Określa się je biorą pod uwagę procentowe wielkości podwichnięcia kręgu na zdjęciu rentgenowskim. Jest to tak zwana klasyfikacja Meyerdinga i określa ona że:
  • stopień I to przemieszenie mniejsze niż 25%,
  • stopień II to przemieszczenie 25-50%,
  • stopień III to przemieszczenie 50-75%,
  • stopień IV to przemieszczenie powyżej 75%,
  • powyżej 100% następuje całkowita utrata styczności kręgów.

Jak rozpoznać i leczyć?

Rozpoznanie kręgozmyku zaczyna się od fizykalnego badania, w którym można zauważyć uskok w linii osi wyrostków kolczystych. Jest to tak zwany objaw schodka. Zaobsewować też można zmianę kształtu lordozy, ograniczenie ruchomości kręgosłupa, wiszące pośladki, chód na nieznacznie ugiętych nogah, a kość krzyżowa z miednicą są ustawione pionowo. Jeśli kręgozmyk jest niewielki, to zmiany te mogą być trudne do zauważenia.
Kolejnym etapem diagnostyki jest wykonanie zdjęć rentgenowskich. Wykonuje się je w pozycji stojącej w projekcjach AP, bocznej oraz skośnych. Są one w pełni wystarczające do postawienia rozpoznania.
Jeśli zdiagnozowano I i II stopnień, leczeniem wystarczającym jest leczenie zachowawcze, w postaci unieruchomienia pacjenta na łóżku i podaniu odpowiednich leków, które mają ograniczyć ból, którego przyczyną jest kręgozmyk, działać przeciwzapalnie oraz rozluźnić mięśnie. Leczenie zachowawcze to czas do około trzech miesięcy. Gdy ból ustąpi, to pacjent zobligowany jest do wykonywania ćwiczeń zleconych przez fizjoterapeutę oraz do noszenia sznurówki ortopedycznej. Można również zastosować przezskórną stabilizację transpedikularną.
Jeżeli ból nie ustępuje, to koniecznej jest operacja, która ma na celu usunięcie kręgozmyku. Pacjent z zdiagnozowanymi wyższymi poziomami również jej nie uniknie. Operacja dobierana jest po indywidualnej konsultacji z pacjentem, biorą pod uwagę jego wiek, stan zdrowia oraz obecność objawów neurologicznych.
Źródło:
Kruczyński J., Wiktora Degi ortopedia i rehabilitacja

TEL-MED POLECA

Centrum Rehabilitacji Ortopedii Poznań Wilda/ Gabinet Lekarski w Poznaniu/ USG dzieci Poznań

STANLEY Centrum Medyczne w Poznaniu

woj. wielkopolskie
Poznań, ul. 28 Czerwca 1956 r.
  • czynna
  • nieczynna

Ostatnie publikacje