Trądzik noworodkowy - jak sobie z tym radzić?

Trądzik powszechnie kojarzymy z chorobą skóry, pojawiającą się u nastolatków wchodzących w okres dojrzewania. Tymczasem może dotyczyć również noworodków i niemowląt w okresie pierwszego roku życia. Łagodna postać trądziku rozwija się u około 20% noworodków.

Trądzik noworodkowy może pojawić się  na skórze dziecka od razu po urodzeniu bądź kilka dni po tym czasie. Przyczyna tej choroby skóry nie jest do końca znana. Lekarze jednak sądzą, że wypryski najczęściej pojawiają się z powodu przegrzania. Na pewno dużą rolę odgrywają również czynniki genetyczne. Jeżeli jedno z rodziców ma podwyższony poziom androgenów we krwi, bardzo prawdopodobne jest wystąpienie trądziku u niemowlęcia. Warto również wiedzieć, że istnieje bezpośredni związek między nadmierną aktywnością gruczołów łojowych matki oraz noworodka. Objawy trądziku często związane są z przekazywaniem hormonów pochodzących z organizmu matki do organizmu dziecka, dlatego u dzieci karmionych naturalnie, objawy trądziku są bardziej nasilone.

Zdarzają się również przypadki, kiedy powodem trądzikowych krostek jest nieprawidłowa pielęgnacja. Stosowanie w zbyt dużej ilości ciężkich olejów mineralnych powoduje zaburzoną pracę gruczołów łojowych dziecka, a tym samym skutkuje pojawieniem się wykwitów grudkowo-krostkowych.

Z reguły trądzik noworodkowy częściej dotyczy niemowląt płci męskiej. Objawy są podobne, jak u młodzieży czy osób dorosłych. Najczęściej zmiany te mają charakter zaskórników, grudek i krostek, zlokalizowanych głównie w okolicy twarzy, tj. czoła oraz policzków. Dominującymi wykwitami są zaskórniki zamknięte (białe), mogą również występować zaskórniki otwarte (czarne), wykwity grudkowe, krosty, rzadko torbiele. Zdarzają się  również przypadki wystąpienia trądziku w obrębie klatki piersiowej i pachwin noworodka. Takie zmiany skórne mogą utrzymywać się na skórze przez okres 4 tygodni, a niekiedy nawet 3-6 miesięcy. O trądziku noworodkowym mówimy wówczas, kiedy zmiany skórne pojawią się krótko po urodzeniu, do ukończenia przez dziecko 4 tygodni, natomiast w późniejszym okresie mówimy o trądziku niemowlęcym. 

Trądzik noworodkowy bywa często mylony z wysypką, alergią (np. uczulenie na laktozę), a także zakażeniem drożdżakowym skóry Malassezia sympodialis. Z tego względu niezbędna jest wizyta u pediatry. Objawy wyżej wymienionych dolegliwości skórnych są bardzo podobne do tych powodowanych w przypadku zaburzeń trądzikowych. Ponadto lekarz może również zlecić dodatkowe badania w kierunku niedoboru enzymu 21-hydroksylazy, co może świadczyć o wrodzonym przeroście nadnerczy. 

Trądzik noworodkowy to bezbolesna dolegliwość, która z reguły nie wymaga leczenia i ustępuje samoistnie w ciągu 1-3 miesięcy. Należy jedynie kontrolować jej przebieg i odpowiednio pielęgnować skórę. Przy dużym nasileniu lub długim utrzymywaniu się zmian może pojawić się konieczność zastosowania zewnętrznych preparatów przeciwtrądzikowych lub przeciwzapalnych.

W celu zapobiegania objawom, należy stosować kosmetyki specjalnie przeznaczone do skóry noworodków i niemowląt – kosmetyki te posiadają odpowiednie atesty Instytutu Matki i Dziecka – oraz unikać stosowania olejów mineralnych. Absolutnie nie wolno nakłuwać, ani wyciskać zmian skórnych.