Ważny temat

Witamina D - bogactwo natury.

Publikacja: 03 marzec 2018 Ostatnia aktualizacja: 05 marzec 2018
Witamina D nazywana również „witaminą słońca” jest jednym z najważniejszych składników diety. Warto o tym pamiętać szczególnie w okresie zimowym.
Działa ona korzystnie na wiele układów ludzkiego organizmu:
•    jest podstawowym budulcem kości,
•    zapobiega osteoporozie i krzywicy,
•    pomaga w zwalczaniu próchnicy,
•    poprawia odporność,
•    leczy zaburzenia tarczycy,
•    wspiera układ nerwowy oraz mięśnie poprzez regenerowanie neuronów,
•    przeciwdziała nadciśnieniu tętniczemu,
•    wspomaga układ rozrodczy,
•    ułatwia regenerację wątroby.
Nasz organizm syntetyzuje witaminę D w trakcie kontaktu ze słońcem, należy jednak rozsądnie z niego korzystać. Mimo zbawiennego działania słońca zawsze konieczne jest używanie kremów z filtrem, które chronią nas przed negatywnymi skutkami promieniowania UV. Słońce jednak to nie wszystko, ważne jest również to co jemy. W okresie zimowym gdy promieni słonecznych jest stosunkowo niewiele, szczególnie warto pamiętać o odpowiedniej diecie. Witaminę D możemy znaleźć w rybach, tranie, mleku, żółtym serze, żółtkach jaj, drożdżach oraz wątróbce. Witamina D rozpuszczalna jest w tłuszczach dlatego jej największa ilość znajduje się w produktach odzwierzęcych.
Zalecana przez Polski Instytut Żywności i Żywienia dzienna dawka witaminy D wynosi:
o    Niemowlęta: zalecana dawka - 20 µg, bezpieczna - 10 µg
o    Dzieci (do lat 10) - zalecana dawka 15 µg, bezpieczna 10 - µg
o    Młodzież i osoby po 60 roku życia - norma zalecana 10 µg, bezpieczna - 5 µg.
Tak jak w przypadku każdego związku chemicznego,  nadmiar lub brak witaminy D może wpływać niekorzystnie na nasz organizm.
Przykładami chorób związanych z brakiem witaminy D są: krzywica u dzieci i młodzieży, osteoporoza u dorosłych, złamania, skrzywienia i zwyrodnienia układu kostnego, złe funkcjonowanie układu nerwowego i mięśniowego, zapalenie spojówek, stany zapalne skóry, osłabienie organizmu i zmniejszenie odporności, pogorszeniem słuchu, osłabienie i wypadanie zębów oraz zwiększenie się ryzyka chorób autoimmunologicznych: zwłaszcza cukrzycy typu I, choroby Leśniowskiego-Crohna czy też raka pęcherza moczowego, piersi, jelita grubego, okrężnicy i jajnika. Ponadto udowodniono, że osoby z chorobą Parkinsona i stwardnieniem rozsianym  mają niższe stężenie witaminy D w surowicy.
Przedawkowanie witaminy D jest niezwykle trudne do osiągnięcia. W trakcie zbyt długiego kontaktu ze słońcem, promieniowanie UV rozkłada witaminę D zapobiegając w ten sposób jej nadprodukcji. Nadmiar może być skutkiem przyjmowania doustnego preparatu witaminowego w przebiegu takich chorób jak gruźlica czy sarkoidoza. Nadmiar witaminy D prowadzić może do zatrucia lub hiperkalcemii (czyli zbyt dużej ilości wapnia we krwi) objawiającej się nudnościami, wymiotami, osłabieniem, nadmiernym pragnieniem, wzmożonym oddawaniem moczu, świądem skóry, bólem głowy. Hiperkalcemia przyczynia się również do powstawania kamieni w nerkach lub pęcherzyku żółciowym.
A co z suplementami diety?
 Suplementacja witaminy słońca jest bardzo ważna w okresie zimowym. Jednak dawki witaminy D powinny być  ustalane indywidualnie i zależą od potrzeb. Profilaktyczna dawka zalecana dla osób dorosłych i dzieci wynosi od 500 do 1000 j.m./d.
W terapii z wykorzystaniem witaminy D  ze względu na jej ścisły związek z poziomem wapnia, przed i w trakcie leczenia należy monitorować jego stężenie.
Dwa razy w roku, w okresie zimowym i letnim warto zbadać poziom witaminy D3 w organizmie, umożliwi nam to dobranie odpowiedniej diety i zapobiegnięcie skutkom jej niedoboru.
Źródło:

"Vitamin D, Fact Sheet for Health Professionals" National Institutes of Health
"Risk assessment for vitamin D" John N Hathcock, Andrew Shao, Reinhold Vieth and Robert Heaney
„Podstawy żywienia i dietoterapia” N. Peckenpaugh, Elsevier Urban & Partner

Ostatnie publikacje